جابر بن عبداللَّه انصاری:
صحیح مسلم ج2 ص1022 باب نکاح المتعه چاپ دار إحیاء التراث العربی
بیروت/ مصنف عبد الرزاق ج7 ص499 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی بیروت/
عمدة القاری ج17 ص 246 باب غزوة خیبر چاپ دار إحیاء التراث العربی
بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب
نکاح المتعة/ و...
عمران بن حصین خزاعی:
صحیح بخاری ج 4 ص 1642 چاپ دار ابن کثیر بیروت 1407 کتاب التفسیر باب
"فمن تمتع بالعمرة إلی الحج" (بقره أیه 196)/ مسند أحمد بن حنبل ج4 ص 436
چاپ موسسه قرطبه مصر/ المحبر ص 289 باب من کان یری المتعة من أصحاب
النبی/ التفسیر الکبیر ج10 ص41 چاپ دار الکتب العلمیه بیروت سوره نساء
ذیل آیه "فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَئَاتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ
فَرِیضَةً"/ تفسیر قرطبی ج5 ص 133چاپ دار الشعب قاهره
ابو سعید خدری:
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ
دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/ عمدة القاری ج17 ص
246 باب غزوة خیبر چاپ دار إحیاء التراث العربی بیروت
عبداللَّه بن مسعود:
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة
سلمة بن اکوع:
المحبر ص 289 باب من کان یری المتعة من أصحاب النبی/ شرح الزرقانی
ج3 ص 199 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/
مصنف عبد الرزاق ج7 ص 498 ش 14023 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی
بیروت/ کنز العمال ج 16 ص 219 ح 45731 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
امیر المومنین علی بن ابی طالب علیه السلام:
التفسیر الکبیر ج10 ص43چاپ دار الکتب العلمیة بیروت ذیل آیه متعه سوره
نساء/ (روایت نهی عمر از متعه به نقل ازامیر مومنان): الدر المنثور
ج2 ص486 دار الفکر بیروت - تفسیر الطبری ج 5 ص13 چاپ دار الفکر بیروت -
المصنف ج7 ص500 شماره 14029 - کنز العمال ج16 ص219ح 45728 چاپ دار الکتب
العلمیة بیروت/ ابن حزم نیز می گوید در مورد متعه از امیر مومنان
روایات مختلفی نقل شده است (بعضی جواز و بعضی حرمت): المحلی ج9 ص 520
چاپ دار الآفاق بیروت
سعد بن أبی وقاص:
صحیح مسلم ج2 ص 898 کتاب الحج باب جواز التمتع چاپ دار احیاء التراث
العربی بیروت/ مسند أحمد بن حنبل ج1 ص181 چاپ موسسة قرطبه مصر/ و...
اشکال: این روایت و باقی روایات نقل شده از سعد مربوط به متعه حج است
پاسخ: در روایت وی لفظ متعه آمده است ؛ علمای اهل سنت این روایت را
مربوط به متعه حج( حج تمتع) می دانند ولی خود سعد در این روایت گفته است:
زمانی متعه کردیم که معاویه کافر بود و همگان می دانند که حج تمتع رسول
گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم در سال حجة الوداع بوده است و معاویه
در آن سال اسلام آورده بود پس این روایت مربوط به قبل از آن زمان می گردد و
مقصود از آن متعه نساء است نه حج.
عمرو بن حریث (حویرث):
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ
دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/ مصنف عبد الرزاق
ج7 ص 497 ش 14021 و ص 499 ش 14025 و ص500 ش 14028 و 14029 باب المتعة چاپ
المکتب الإسلامی بیروت/ کنز العمال ج 16 ص 217 ح 45712 چاپ دار الکتب
العلمیة بیروت/ فتح الباری ج9 ص172چاپ دار المعرفة بیروت
سنن کبری بیهقی ج7 ص237 چاپ مکتبة دار الباز مکة المکرمة/ أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 381 ش 1194چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
معاویة بن ابی سفیان:
معاویه در ماجرای فتح مکه اسلام آورد. وی در زمان فتح طائف، زنی به نام
معانه را متعه نمود. این زن، تا زمان خلافت معاویه زنده ماند و معاویه
همه ساله هدایایی برای وی می فرستاد. پس ادعای حرمت متعه در فتح خیبر یا
بعد از آن و حتی در ماجرای فتح مکه نمی تواند صحیح باشد.
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ
دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/ مصنف عبد الرزاق
ج7 ص 497 ش 14021 و ص 499 ش 14026 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی بیروت
سلمة بن أمیّة:
مصنف عبد الرزاق ج7 ص 498 ش 14024 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی
بیروت/ جمهرة انساب العرب ابن حزم ص 159 ذیل بحث بنو جمح/ الإصابة
حرف السین المهملة القسم الأول/ المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت
فضالة بن جعفر بن أمیة:
أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 381 ش 1194چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
ربیعة بن أمیة:
موطأ مالک ج2 ص542، ح1130 باب نکاح المتعة چاپ دار احیاء التراث العربی
مصر/ الدر المنثور ج2 ص486 چاپ دار الفکر بیروت/ سنن البیهقی الکبری
ج7 ص206 ش 13950 باب نکاح المتعه چاپ مکتبة دار الباز مکه/ الإصابة فی
تمییز الصحابة ج2 ص521 چاپ دار الجیل بیروت/ الأم، ج 7 ص 235 چاپ دار
المعرفة بیروت/ کنز العمال ج 16 ص 217 ح 45717 چاپ دار الکتب العلمیة
بیروت/ أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 382 ش 1197چاپ دار الکتب العلمیة
بیروت
معبد بن أمیة:
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ مصنف عبد الرزاق ج7 ص 499 ش 14027 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی بیروت
عبد الله بن أبی عوف بن جبیرة:
أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 381 ش 1194چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
عمرو بن حوشب:
مصنف عبد الرزاق ج7 ص 500 ش 14031 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی بیروت
أبی بن کعب:
وی از کسانی بود که آیه متعه را به صورت إلی أجل مسمی (یعنی صریح در حلیت متعه) قرائت می کرد:
التفسیر الکبیر ج10 ص43 چاپ دار الکتب
العلمیة بیروت/ الدر المنثور ج2 ص484 چاپ دار الفکر بیروت/ تفسیر
الطبری ج5 ص13 چاپ دار الفکر بیروت/ فتح القدیر ج1 ص449 چاپ دار الفکر
بیروت/ نیل الأوطار ج6 ص270 چاپ دار الجیل بیروت/ و...
زید بن ثابت:
المحبر ص 289 باب من کان یری المتعة من أصحاب النبی
اسماء دختر ابوبکر:
المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ شرح الزرقانی ج3 ص 199 چاپ
دار الکتب العلمیة بیروت کتاب النکاح باب نکاح المتعة/ مسند طیالسی ص227
ح1637 چاپ دار المعرفة بیروت/ در محاضرات الأدباء راغب ج2 ص234 - باب
جواز المتعة چاپ دار القلم بیروت- آمده است: ابن زبیر به ابن عباس گفت:
چرا فتوای به حلیت متعه می دهی؟ پاسخ داد از مادرت (أسماء) بپرس که چگونه
تو را حامله شد. پس سوال کرد ؛ وی پاسخ داد تو را به دنیا نیاوردم مگر از
متعه.
همین مطلب به صورت خلاصه در کتب ذیل آمده است:
زاد المعاد ج2 ص206 چاپ موسسة الرسالة بیروت و التمهید لابن عبد البر
ج8 ص 208 و الاستذکار ابن عبد البر ج4 ص61 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت و..
البته متن کامل گفتگو در بعضی از منابع
شیعه چنین آمده است: ابوالقاسم کوفی میگوید: بعضی از علمای شیعه نقل
کردهاند که وقتی ابن عباس وارد مکه شد و عبداللَّه بن زبیر نیز بر فراز
منبر خطبه میخواند، چون نظرش به ابن عباس افتاد ( در آن روزها نابینا بود )
گفت: ای مردم، کوری نزد شما آمده که خدا دل او را نیز کور کند، او عایشه
امّ المؤمنین را دشنام میدهد و نزدیکان و اصحاب پیامبرصلی الله علیه وآله
را لعن میکند و متعه را حلال میشمارد، در حالی که زنای محض است. این
گفتار بر ابن عباس سنگین آمد، در آن حال غلامش - عکرمه که دست او را گرفته
بود - را صدا زد و گفت: مرا نزدیک او ببر، پس او را نزدیک برد، تا اینکه
مقابل او ایستاد و شعری به این مضمون خواند:زمانیکه با گروهی رو برو
میشویم، آن گروه را متلاشی میکنیم ... تا اینکه گفت: و اما اینکه
میگویی: متعه را در حالی که زنای محض است، حلال میدانم ؛ به خدا قسم! در
زمان رسول خداصلی الله علیه وآله به آن عمل میشد و پس از ایشان نیز
پیامبری بر انگیخته نشد ؛ دلیل جواز آن نیز گفته ابن صهاک است، که میگفت:
دو متعه در زمان رسولخداصلی الله علیه وآله وجود داشت و من آن دو را منع
میکنم و ( مرتکبین را مجازات میکنم ) و ما گواهی او ( جواز متعه در زمان
پیامبرصلی الله علیه وآله ) را میپذیریم و تحریم او را قبول نمیکنیم. تو
نیز از متعه متولد شدهای، پس وقتی از این چوب ( منبر ) پایین آمدی از
مادرت در مورد بُردهای ( پیراهن ) عوسجه بپرس! عبداللَّه بن عباس رفت و
عبداللَّه بن زبیر نیز پایین آمد و با سرعت به سوی مادرش رفت و گفت: درباره
بردهای عوسجه برایم بگو! و با عصبانیت اصرار کرد، مادرش گفت: پدرت با رسول
خداصلی الله علیه وآله بود و مردی به نام عوسجه دو برد ( پیراهن ) را به
او هدیه کرد و پدرت از بیهمسری به پیامبرصلی الله علیه وآله گلایه و شکایت
کرد، آنگاه آن حضرت یکی از دو پیراهن را به او داد و او نیز نزد من آمد و
با آن پیراهن مرا متعه کرد و مدتی گذشت و پیراهن دیگر آورد و به وسیله آنها
مرا متعه کرد و من به تو حامله شدم، پس تو فرزند متعه هستی! حالا بگو از
کجا این خبر به گوش تو رسید؟ گفت: از ابن عباس شنیدم. مادرش گفت: آیا من تو
را از تماس با بنی هاشم منع نکردم، و نگفتم - مواظب باش - آنها زبانهای
غیر قابل تحمل و پیروزی دارند./ کتاب الاستغاثه، ص145، مستدرک الوسائل،
ج14، ص450
قسمتی از سخنرانی ابن زبیر و بر خورد
شخصی باوی (بدون ذکر نام ابن عباس) در صحیح مسلم باب المتعة ذکر شده
است.در کتب ذیل روایت را با متنی شفاف تر آورده و آن شخص را ابن عباس معرفی
می کند: سنن البیهقی الکبری ج7 ص205 ش 13943 باب نکاح المتعه چاپ مکتبة
دار الباز مکه/ جمهرة خطب العرب ج2 ص 125 چاپ المکتبة العلمیة بیروت/ سمط
النجوم العوالی ج3 ص237 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
امّ عبداللَّه بنت ابی خیثمه:
کنز العمال ج 16 ص 218 ح 45726 چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
سعد بن أبی سعد بن أبی طلحة:
أخبار المدینة ابن شبه ج1ص 381 ش 1194چاپ دار الکتب العلمیة بیروت
عبداللَّه بن عباس بن عبد المطّلب:
صحیح مسلم ج2 ص 1028 ش 1407 باب نکاح المتعة چاپ دار احیاء التراث
العربی بیروت/ مصنف عبد الرزاق ج7 ص 497 ش 14021 و ص499 ش 14027 و ص
501 ش 14032 و ص 502 ش 14033 و 14035 باب المتعة چاپ المکتب الإسلامی
بیروت/ المحلی ج9 ص 519چاپ دار الآفاق بیروت/ المحبر ص 289 باب من
کان یری المتعة من أصحاب النبی/ التفسیر الکبیر ج10 ص43 چاپ دار الکتب
العلمیة بیروت/ الدر المنثور ج2 ص484 چاپ دار الفکر بیروت/ تفسیر
الطبری ج5 ص13 چاپ دار الفکر بیروت/ فتح القدیر ج1 ص449 چاپ دار الفکر
بیروت/ سیر أعلام النبلاء ج15 ص243 چاپ موسسة الرسالة بیروت/ سنن
البیهقی الکبری ج7 ص205 ش 13943 باب نکاح المتعه چاپ مکتبة دار الباز مکه
منبع: سنت
مطلب مرتبط:
دانلود 8 کتاب در مورد ازدواج موقت و شبهات آن
