کتب تاریخیِ قدیمی، کهنه و نایاب،


تاریخ ایران باستان – حسن پیرنیا

«میرزا حسن‌خان مشیرالدوله» که پسین‌تر با نام «حسن پیرنیا» نامدار شد از بزرگان واپسین روزگاران پیشوایی قاجارها بود که افزون بر نقش پررنگی که در سیاست معاصر ایران داشت، در رسته تاریخ نگاری نیز در ردیف بزرگان ایرانی جای گرفت.

پیرنیا را باید پدر تاریخ‌نگاری به سبک نوین در ایران دانست. او به فرنود آشنایی با زبان‌های اروپایی، توانسته بود آثار مهند و مهم تاریخ‌نویسان غربی درباره تاریخ ایران باستان را بخواند. آبشخورهای پیرنیا برای نوشتار این کتاب، تواریخ نوشته شده به زبانهای آلمانی، فرانسوی، روسی و انگلیسی است که برگردان‌ةایی از منابع یونانی و رومی باستان چون تاریخ هرودوت، بودند. همچنین پیرنیا برای نگارش این کتاب از منابع عربی و فارسی نیز چون تاریخ طبری و کتب مسعودی و بیرونی و… بهره برداری کرده بود.

این کتاب شامل سرگذشت مادها، هخامنشیان و اشکانیان است. همچنین در کنار رویدادهای این سه سلسله شاهی، به تاریخ مصر و یونان و بابل و دیگر ملل پیرامون ایران نیز میپردازد.

این کتاب از بزرگترین و مورد اعتمادترین منابع برای مطالعه و پژوهش تاریخ ایران باستان است.

.
.

کتاب ارزشمند تاریخ ماد، نوشته ایگور میخائیلوویچ دیاکونوف، یکی از شرق‌شناسان و ایرانشناسان روسی، متخصص عالی رتبه تاریخ شرق باستان و زبانهای باستانی است.مادها قبایل آریایی بودند که پیش از هخامنشیان بر بخش بزرگی از ایران کنونی پادشاهی داشتند.مادها امپراطوری بزرگ آشور را تار و مار کرده و دیگر کشورها را از قید بندگی آن دولت جبار آزاد ساختند. در این کتاب آمده است که نخستین اشاره به قوم ماد در کتیبه‌ای عنوان شده که گزارش حمله شلمانسر سوم به سرزمین موسوم به پارسوا، در کوه‌های کردستان، است.

هگمتانه (همدان) پایتخت دولت ماد بوده است و پس از یورش سنگ‌دلانه کوروش هخامنشی و نابودی مادها، هگمتانه از صحنه سیاسی دنیا حذف میشود. اما با روی کار آمدن داریوش بزرگ و اصلاحات اجتماعی او، این شهر دگرباره رونق گرفته و به عنوان یکی از پایتخت‌های هخامنشی (پایتخت تابستانی) مورد بهره قرار میگیرد.مطالب این کتاب نشان می‌دهد که طی نیم قرن اخیر برخی کشف‌های تازه باستان‌شناسی به عمل آمده و لوح‌هایی خوانده شده برخی از گوشه‌های تاریخی ماد را تا حدی روشن ساخته است.

دیاکونوف به گرد آوردن مدارک و اسناد تازه، تنظیم، تدوین، نقد آن‌ها و نیز تطبیق مطالب تاریخی پرداخته و چون افزون بر تخصص در تاریخ خاور باستانی، زبان‌شناسی زبردست نیز بوده، از اسناد و مدارک مستقیما بهره گرفته و بر جنبه پژوهشی کتاب افزوده و آن را ماندگار کرده است.

بخشهای این کتاب چنین است:
مقدمه‌ای برای بررسی تاریخ ماد
عهد جماعت بدوی در سرزمین ماد
دوره تکوین سازمان بنده‌داری در سرزمین ماد
ماننا و پادشاهی اسکیت‌ها و سکاها
پیدایش پادشاهی بزرگ ماد و سقوط آشور
جامعه و دولت پادشاهی ماد
معتقدات و فرهنگ پادشاهی ماد
ماد در تحت حکومت شاهنشاهی هخامنشیان

 
.
.

کتاب ارزشمند "ایران در زمان ساسانیان" اثر ایران‌شناس شهیر دانمارکی، پروفسور آرتور کرستن‌سن میباشد. در این کتاب، تاریخ کامل ساسانیان با تمام تحولات سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و جنبشهای مذهبی مورد بررسی قرار میگیرد. منوچهر امیر مکری با نثری روان این کتاب را به پارسی ترجمان کرده است.

استاد کریستن‌سن در فصل نخست کتاب، به بررسی نیاکان اردشیر پاپگان و ساسانیان میپردازد و چگونگی تاسیس دولت ساسانی و براندازی اشکانیان را مورد بررسی قرار میدهد.

در فصل دوم به بررسی تشکیلات سیاسی و اجتماعی و تشکیلات اداری و  مرکزی دولت ساسانی و وضع ملت میپردازد.

در فصل سوم یه آیین زرتشتی پرداخته و نگارش اوستا در دوره ساسانی را مورد بربرسی قرار میدهد، به بررسی تفاوت آیین اصیل زرتشت و آیین مزدیسنا ساسانیان پرداخته و کیش مشرک زروانیه را که تاثیر مستقیم بر دین زرتشتی داشت را مورد مطالعه قرار میدهد.

نگارنده در فصل چهارم به بررسی دوران شاپور اول ساسانی و انتشار آیین ساختگی مانی و بررسی تحولات و آثار مانویان میپردازد.

 

در فصل پنجم به بازگویی جنگهای دولت ساسانی با روم در زمان اردشیر اول و شاپور اول و غلبه اردشیر اول بر قیصر والریانوس میپردازد،  سپس پادشاهی هرمزد اول، بهرام اول، بهرام دوم، بهرام سوم، نرسه، هرمزد دوم، شاپور دوم و اصلاحات بزرگ او به همراه مختصری از روایات آمیانوس و سپس سلطنت اردشیر دوم، شاپور سوم و بهرام چهارم میپردازد. همیدون تمام آثار و سنگ نبشته های به جا مانده از این دوران مورد بررسی قرار میگیرد.

در فصل ششم وضعیت مسیحیان در ایران و تعقیب و گریز آزار عیسویان توسط حکومت ساسانی و اوج تعالی دیانت زرتشتی مورد مطالعه قرار گرفته و همچنین نکاتی درمورد یهودیان، یعقوبیان، نسطوریان و همینطور تشکلیت قضایی در این دوره را بیان میکند.

در فصل هفتم به جنبش مزدک و بازگشت آموزه‌های اصیل زرتشت اشاراتی کرده و پادشاهی قباد اول و جاماسپ را نیز مورد بررسی قرار میدهد.

در هشتمین فصل نگارنده به دوران پادشاهی خسرو انوشیروان -اوج قدرت ساسانیان- میپردازد. جنگ با دولت بیزانس (روم شرقی)، هپتالیان و ترکان، تسخیر یمن، توصیف دربار و مراسمات و تشریفات انوشه‌روان و شکوفایی علومی چون پزشکی و ستاره‌شناسی و فلسفه، برگردان کلیله و دمنه به پارسی و اصلاحات و حکمت‌های بزرگمهر بختکان (بوزرجمهر) از دیگر بخشهای مورد بحث این فصل است.

فصل نهم و دهم نیز به دوران پادشاهی خسروپرویز، تا یزدگرد سوم و تسخیر ایران به دست عرب اشاره کرده و رویدادهای فوق را به تفصیل بازگو میکند.

 
.

.


تاریخ کامل رویدادهای سیاسی، اجتماعی و مذهبی در دوران صفویه، از شکل گیری به دست شاه اسماعیل صفوی، تا براندازی این سلسله به دست افغان‌ها. نوشته استاد امیرحسین خنجی.

فصل نخست

گفتار اول:خاندان صفوی و اصل و نسب آنها
گفتار دوم : منشا قزلباش‌ها و عقاید آنها

فصل دوم

گفتار نخست: شاه اسماعیل صفوی
گفتار دوم: متحد کردن تمام مناطق ایران به دست شاه اسماعیل با یاری قزلباش‌ها
گفتار سوم: جنگ‌های صفویان با دولتهای خارجی – فاجعه چالدران
گفتار چهارم: گسترش نفوذ عثمانیها در خاورمیانه
گفتار پنجم: شاه تهماسب، شاه عباس بزرگ و دیگر پادشاهان صفوی
گفتار ششم: صفویان و برپایی مذهب شیعه
گفتار هفتم: شاه سلطان‌حسین – پایان دوران صفویه و آغاز انزوای تاریخی ایران از صحنه جهانی

 

فصل نخست

گفتار نخست                                                                          گفتار دوم

                                                                          

فصل دوم

گفتار نخست                            گفتار دوم                              گفتار سوم

                                                 

گفتار چهارم                            گفتار پنجم                             گفتار ششم

                                                

گفتار هفتم
 
 

کتاب جهانگشای نادری نوشتهٔ میرزا مهدی خان منشی استرآبادی است که در دربار نادر شاه حضور داشت. محتوای کتاب دربارهٔ تاریخ ایران در اوایل سده ۱۲ خورشیدی و زندگی نادر شاه و لشکرکشی‌ها و شرح جنگهای اوست. این کتاب مهمترین اثر مربوط به تاریخ ایران در زمان نادر است و چون نویسنده از نزدیکان نادر بوده‌است و حوادث را به چشم خود دیده‌است، ارزش بسیار بالایی دارد.
کتاب، گزارش رویدادهای تاریخی ایران را از ۱۱۲۱ تا ۱۱۶۱ قمری (یک سال پس از مرگ نادر شاه‌) دربردارد.

نادر شاه از ایل افشار خراسان، پادشاه ایران و بنیانگذار دودمان افشاریه است. او از مشهورترین پادشاهان ایران پس از اسلام است که سرکوب افغانها و بیرون راندن عثمانی و روسیه از کشور و تجدید استقلال ایران و نیز فتح هندوستان و ترکستان و جنگهای پیرزومندانه او سبب شهرت بسیارش گشت. همچنین بحرین، قندهار، خوارزم، بخارا و بسیاری نواحی دیگر که برای سال‌ها از ایران جدا شده بودند را به ایران بازگرداند. به او در اروپا لقب «آخرین جهانگشای شرق» و «ناپلئون ایران» نیز داده‌اند.

شعر معروف از نادرشاه وجود دارد که در زمان تاجگذاری دستور ضرب آن بر سکه هارا داد:

سکه بر زر کرد نام سلطنت را در جهان               نادر ایران‌زمین و خسرو گیتی‌ستان.
 
.
.

مقدمه :

افلاطون می‌نویسد: بزرگ ‌زادگان ایرانی در هفت‌ سالگی اسب ‌سواری می‌آموزند؛ چهار آموزگارِ فرزانه برای آموزشِ آنها گماشته می‌شوند. خردمندترینِ آموزگار شیوه ‌های خداپرستی و امور حکومتگری را از روی اوستا (به ‌تعبیر افلاطون : ماگیای زرتشت) به‌آنها آموزش می‌دهد؛ درستکارترین آموزگار به ‌آنها می‌آموزد که در همه زندگی راست ‌گو و راست ‌کردار باشند؛ خوددارترین آموزگار شیوه‌های حکومت بر خویشتن را به ‌آنها می‌ آموزد؛ و دلیترین آموزگار به ‌آنها می‌آموزد که دلیر و بی‌ باک باشن.

هرودوت می‌نویسد: ایرانیان معبد نمی‌سازند، برای خدا پیکره و مجسمه نمی‌سازند. آنها خدای آسمان را عبادت می‌کنند و میترا و اَناهیتا‌ و همچنین زمین و آب و آتش را می‌ستایند. آنها حیوانات را در جاهای پاک قربانی می‌کنند و گوشت قربانی را در میان مردم تقسیم می‌کنند و عقیده ندارند که باید چیزی از آن را به‌خدا داد، زیرا می‌گویند که آنچه به‌خدا می‌رسد و خشنودش می‌سازد روح قربانی است نه گوشت او. وقتی می‌خواهند قربانی بدهند حیوان را به‌جائی که فضای باز است می‌برند، آنگا به‌درگاه خدا دعا می‌کنند. در دعاکردن نیز رسم نیست که حسنات را برای شخصِ خود بطلبند، بلکه برای پادشاه و همه مردم کشور دعا می‌کنند و خودشان را نیز یکی از اینها می‌شمارند. ایرانیان دروغ را بزرگ‌ترین گناه می‌دانند و  به‌همسایگان احترام بسیار می‌گزارند.  ایرانیان هیچ‌گاه در حضور دیگران آب دهان نمی‌اندارند و این کار را بی‌ادبی به‌دیگران تلقی می‌کنند؛ آنها هیچ‌گاه در حضور دیگران پیشاب نمی‌کنند و این عمل نزد آنها از منهیات مؤکد است. آنها هیچ‌گاه در آبِ رودخانه پیشاب نمی‌کنند و جسم ناپاک در آب جاری نمی‌اندازند؛ و اینها را از آن‌رو که سبب آلوده شدن آب جاری می‌شود گناه می‌شمارند .

زرتشت می‌گوید: پروردگارا! آنگاه که تو مردم را به ‌نیروی مینَویِ خویش آفریدی و قدرت درک و شعور به ‌آنها دادی؛ آنگاه که تو جسم را با جان درآمیختی؛ آنگاه که تو کردار و آموزش را پدید آوردی، چنین مقرر کردی که هرکسی برطبق اراده آزاد خودش تصمیم بگیرد و عمل کند. چنین است که دروغ‌ آموز و راست ‌آموز، یعنی هم آنکه نمی‌داند و هم آنکه می‌داند، هرکدام برطبق خواستِ درونی و ذهنیتِ خویش به ‌بانگ بلند تعلیم می‌دهد و مردم را به‌سوی خویش فرامی‌خوانَد. انسان نیک‌اندیشی که در انتخاب راهش مُرَدَّد است آرمَئیتی معنویتِ راهگشای خویش را به‌او می‌بخشد تا راه درست را برگزیند.

کاهن بزرگ بابل درباره کوروش بزرگ چنین نوشته است :
در ماه نیسان در یازدهمین روز ( روز 12 فروردین ) که خدای بزرگ بر تختش جلوس داشت… کوروش به‌ خاطر باشندگانِ بابل امانِ همگانی اعلان کرد… او دستور داد دیوارِ شهر ساخته شود. خودش برای این‌کار پیش‌قدم شد و بیل و کلنگ و سطل آب برداشت و شروع به ساختنِ دیوار شهر کرد… پیکره‌های خدایانِ بابل، هم زن‌ خدا هم مرد خدا، همه را به ‌جاهای خودشان برگرداند. اینها خدایانی بودند که سالها بود از نشیمن ‌گاهشان دور کرده شده بودند. او با این کارش آرامش و سکون را به‌خدایان برگرداند. مردمی که ضعیف شده بودند به ‌دستور او دوباره جان گرفتند، زیرا پیشترها نانشان را از آنها گرفته بودند و او نانهایشان را به‌ ایشان بازگرداند… همه مردم از اینکه او (یعنی کوروش) شاه است خشنودند.

کاهن بزرگ مصر درباره داریوش بزرگ چنین نوشته است :
شاهنشاه داریوش، شاه همه کشورهای بیگانه، شاه مصر عُلیا و سُفلی وقتی در شوش بود به ‌من فرمان داد که به ‌مصر برگردم و تأسیسات حیات ‌بخش پزشکی مصر را نوسازی کنم. … آن‌گونه که شاهنشاه فرمان داده بود مأموران شاهنشاه مرا از این‌زمین به ‌آن زمین بردند تا به مصر رساندند. هرچه شاهنشاه دستور داده بود را انجام دادم. کارمندان را به‌خدمت گرفتم همه از خاندانهای سرشناس نه از مردم عادی. آنها را زیر دستِ کاردانان و استادان گماشتم تا پیشه پزشکی فراگیرند. فرمان شاهنشاه چنین بود که باید همه چیزهای شایسته و بایسته به ‌آنها تحویل داده شود تا پیشه خود را به‌ خوبی انجام دهند. من هرچه لازم بود و هر ابزاری که پیشترها در کتابها مقرر شده بود را در اختیار آنها گذاشتم. شاهنشاه چنین دستور داده بود، زیرا به‌فضیلت این علم واقف بود. او می‌خواست که بیماران شفا یابند. او اراده کرده بود که ذکر خدایان را جاوید سازد، معابد را آباد بدارد، جشنها و اعیاد دینی با شکوه بسیار برگزار شود.

• نماز نیز در دین ایرانی نه همچون نمازِ ادیان سامی ستایش پیامبرشاه و انسانهای مدعیِ‌ نمایندگیِ خدا و ستایش اعضای خانوادۀ پیامبرشاه، و نه دعا و تضرع و ابراز خواری و ذلت در حضور خدا به‌خاطر جلب ترحم خدای جبّار، بلکه ستایش ارزشها و پدیده‌های سومند بود که جلوه‌های عینیِ رحمت آفریدگار شمرده می‌شدند. به‌عبارتِ دیگر، نماز در دین ایرانی مجموعه‌ئی از سرودهای ستایشِ ارزشها و پدیده‌هائی بود که در خدمت سعادت بشر بودند؛ و در میان اینها سپنتَە‌مَنیو (منش مقدس) و وهومنَە (نیک‌اندیشی و نیک‌رفتاری) و اَرتَە (عدالت) از مقام والائی برخوردار بودند و در نمازها بیشتر از همه مورد ستایش قرار می‌گرفتند، به‌علاوه میترا (نور حیات‌بخش) و اناهیتا (برکتِ حیات‌بخش) و باران و آبِ جاری و کشتزار و زمینِ بارور و ستورانِ سودمند و مادران و زنان ستایش می‌شدند. به‌عبارت دیگر، آنچه نماز در دین ایرانی را تشکیل می‌داد سرود تلقین به‌خود برای همسان شدن با همۀ آفریدگان سودمند و خدمت‌رسان به بشریت بود. این نیایشها به‌انسان می‌آموزد که هر فردی چنانچه از این فضایل پیروی کند و اینها را در درون خویشتن بپرورد و خودیشتن را با آنها همسان سازد خواهد توانست که به‌بلندترین مرحله از تکامل انسانی رسیده خداگونه شود، و در این‌باره هیچ تفاوتی میان انسانها وجود ندارد.

***

نوشته‌های بالا پاره ای گزیده از متن کتابی است که در زیر در دسترس همگان قرار داده شده است. با سپاس فراوان از نگارنده این کتاب ارزنده استاد امیرحسین خنجی .
حق استفاده و تکثیر این مجموعه فقط با ذکر منبع و  بدون دستکاری در فایلهای PDF و RAR، مقدور میباشد.در غیر این صورت بدون رضایت نگارنده و مجری این تارنما بوده، دزدی ادبی محسوب شده و حق‌الناس می‌باشد.

 

***

بخش نخست : پیدایش ایران

موضوعاتِ بخش نخست:

• قوم ایرانی: ۱) سرزمین آریان. ۲) مهاجرتهای آریان. ۳) ایرانیان و ایران‌زمین. ۴) اساطیر ایرانی.

• زرتشت و دین ایرانی: ۱) ظهور زرتشت. ۲) تعالیم زرتشت. ۳) فضایل ملکوتی در تعالیم زرتشت. ۴) اصول دین زرتشت. ۵) مرام‌نامۀ آئینِ زرتشت ۶) انتشار آئین زرتشت.

• تاریخ ماقبل ماد: ۱) گوتی‌ها و لولوبی‌ها. ۲) کاشی‌ها. ۳) تمدن خوزِیّە (عیلام). ۴) پادشاهی مان‌نا (مغان) در آذربایجان.

• پاشاهی ماد: ۱) دیائوکو. ۲) فره‌ورتیش. ۳) خشَتریتَە بنیان‌گذار پادشاهی ماد. ۴) هوخشَترَ بنیان‌گذار شاهنشاهی ایران. ۵) تصرف کشور آشور توسط هوخشَترَ. ۶) تصرف کشور آرمنیّە توسط هوخشترَ. ۷) جنگ هوخشترَ با شاه لیدِیَە. ۸) نظام پادشاهی ماد در زمان هوخشترَ. ۹) احتمال تدوین اوستا درزمان هوخشترَ. ۱۰) اَشَتِیاگ، آخرین شاه ماد. ۱۱) قبایل پارس و فرجام شاهنشاهی ماد.

***

بخش دوم : شاهنشاهی هخامنشی

موضوعاتِ بخش دوم:

• کوروش بزرگ: ۱) تسخیر کشور لیدِیَە توسط کوروش بزرگ. ۲) اوضاع میان‌رودان در زمان بەسلطنت نشستن کوروش بزرگ. ۳) تسخیر امپراتوری بابل توسط کوروش بزرگ. ۴) شخصیت کوروش بزرگ.

• کام‌بوجیە و تسخیر مصر: ۱) اوضاع مصر فرعونی در زمان کوروش بزرگ. ۲) تسخیر مصر فرعونی  توسط کام‌بوجیە. ۳) شخصیت کام‌بوجیَە.

• داستان بردِیَە و گاؤماتَە

• داریوش بزرگ: ۱) جنگهای داریوش بزرگ با رقیبان قدرت. ۲) اقدامات داریوش بزرگ در مصر.  ۳) تسخیر سرزمینهای اروپایی توسط داریوش بزرگ. ۴) تسخیر گندارَ و سند توسط داریوش بزرگ. ۵) شخصیت داریوش بزرگ.

• خشیارشا و یونانیان: ۱) داستان جنگ ماراتون. ۲) داستان لشکرکشی خشیارشا بەیونان. ۳) نگاهی بەیونان باستان و روابط آن با ایران.

• اردشیر اول و داریوش دوم: ۱) اَردَشَیر اول. ۲) جنبش استقلال‌طلبانه در مصر. ۳) یونان در زمان اَردَشَیر اول.  ۴) خشیارشا دوم و داریوش دوم.

• اَردَشَیر دوم و کوروش کهتر: ۱) شورش ناکامِ کوروشِ کهتر بر ضدِ اردشیر دوم. ۲) داستانِ بازگشت ده هزار مزدور یونانی. ۳) شخصیت اَردَشَیر دوم. ۴) روابط یونان با ایران در زمان اَردَشَیر دوم. ۵) مصر در زمان اَردَشَیر دوم.

• اردشیر سوم و داریوش سوم: ۱) اَردَشَیر سوم. ۲) سرکوب شورش فینیقیّه و مصر. ۳) داریوش سوم، فروپاشی شاهنشاهی هخامنشی.

• افسانۀ پوریم (داستان استر و مردخای)

***

بخش سوم : اسکندر و سلوکیان

موضوعاتِ بخش سوم

• برآمدنِ اسکندر مقدونی: ۱) لشکرکشی اسکندر بە آناتولی. ۲) جنگ سرنوشت ساز ایسوس. ۳) سقوط سوریه و فینیقِیّه. ۵) سقوط فلسطین و مصر. ۶) جنگ گاؤگمل.

• براندازی شاهنشاهی هخامنشی توسط اسکندر: ۱) سقوط بابل و شوش. ۲) سقوط استخر و بەآتش کشیده شدن تخت جمشید. ۳) فرجام داریوش سوم. ۵) طرح ترور اسکندر توسط یونانیان مخالف خدایی او. ۶) فروریزیِ آخرین سنگر هخامنشی. ۶) لشکرکشی اسکندر بەسرزمینهای قلمرو هخامنشی در پنجاب و سِند. ۷) تاج‌گذاریِ اسکندر در پاسارگاد. ۸) ازدواج افسران مقدونی با دوشیزگان ایرانی. ۹) تأثیر فرهنگ ایرانی بر اسکندر. ۱۰) مرگ اسکندر.

• خاورمیانه پس از اسکندر: ۱) جنگهای داخلی بیست و دو سالۀ سرداران مقدونی. ۲) پادشاهی سلوکوس و جانشینانش.

***

بخش چهارم : شاهنشاهی پارتیان

موضوعاتِ بخش چهارم:

• تشکیل سلطنت در پارت: ۱) نخستین شاهان پارتی. ۲. مهرداد اول. ۳) فرهاد دوم. ۴) اردوان اول و مهرداد بزرگ.

• جنگهای ایران و روم: ۱) فرهاد سوم و مهرداد سوم. ۲) مهرداد چهارم و اورونت اول. ۳) فرهاد چهارم. ۴) اردوان سوم. ۵) بردان، گودرز، و بلاش اول. ۶) پاکور و خسرو. ۷) بلاش دوم و بلاش سوم. ۸) بلاش چهارم. ۹) بلاش پنجم و اردوان پنجم. ۱۰) آخرین نگاه بە شاهنشاهی پارتیان.

***

بخش پنجم : شاهنشاهی ساسانی

موضوعاتِ بخش پنجم

• تشکیل شاهنشاهی ساسانی به‌دست اَردَشَیر بابکان: ظهور اَردَشَیر بابکان در پارس ، تشکیل شاهنشاهی ساسانی، شخصیت اَردَشَیر بابکان، اقدامات عمرانی اَردَشَیر بابکان، اصلاحات دینیِ اَردَشَیر بابکان، اصلاحات سیاسی‌اجتماعی اَردَشَیر بابکان

• شاپور اول۔ احیای شکوه ایران: آیا شاپور پسر اَردَشَیر بود؟، حفظ دست‌آوردهای اَردَشَیر بابکان توسط شاپور اول ، لشکرکشیهای شکست‌آمیز امپراتوران روم بە ایران، نظام شاهنشاهیِ شاپور اول

• مانی، پیامبر شادی‌ستیز و تبلیغ‌گر زهد و رنج‌کشی: پیدایش آئینهای مَندایی و غنوصی، ظهور مانی، شیوۀ تبلیغی مانی، تعالیم مانی، تشکیلات مانوی ، فرجام مانی، تأثیر دین مانی

• قدرت‌گیری فقیهان و پی‌آمدهایش: اختلافات مذهبی مغان و آشفتگی اوضاع سیاسی کشور، ازسر گرفته شدنِ تجاوزات رومیان و شکست ارتش ایران، بازتدوینِ اوستای ساسانی بر مبنای مذهب مغان، اردَوی‌راج‌نامه، اخلاق‌نامۀ مزدایَسنان، گزید‌ه‌ای از اندرزنامۀ آتَرپاد مِهراِسپَند

• شاپور دوم (شاپور ذوالأکتاف): سرکوب قبایل عرب توسط شاپور دوم، جنگهای ایران و روم در زمان شاپور دوم، سخنِ آخر دربارۀ شاپورِ دوم

• یزدگرد اول و بهرام پنجم (بهرام گور): آشفتگیِ کوتاه‌مدتِ پس از شاپور دوم، یزدگرد اول، بهرام پنجم (بهرام گور) ، ملت‌دوستی بهرام گور

• گسترش مسیحیت در خاورمیانه و پی‌آمدهایش: عیسا مسیح و پیدایش مسیحیت، گسترش مسیحیت در خاورمیانه، تحریکات کشیشان در میان‌رودان و ارمنستان، اوج گرفتن مشکل ارمنستان، شورش ضد ایرانی مسیحی‌شدگان ارمنستان، نزاع کشیشان برسر لاهوت و ناسوت مسیح

• بهدینِ مزدک، نهضت احیای تعالیم زرتشت: دوران نکبت سیاسی کشور، سلطنت شاهقباد، ظهور مزدک، تعالیم مزدک، مخالفت فقیهان و زمین‌سالاران با اصلاحات مزدک ، تجدید مشکل ارمنستان و اشغال آمیدا توسط رومیان ، فرجام نهضت مزدک

• خسرو انوشە‌روان دادگر: پی‌گیریِ پاک‌سازیِ کشور از بهدینانِ مزدکی ، اصلاحات انوشە‌روانی، روابط ایران با ترکستان و امپراتوری روم در زمان انوشە‌روان، روابط ایران با چین و هند در زمان انوشە‌روان، تصرف کشور یمن بەفرمان انوشە‌روان ، شکوه تمدن ایرانی در زمان انوشە‌روان

• هرمز چهارم و شورش بهرام چوبینە: مخالفت اقتدارگرایان با سیاستهای هرمز چهارم، تجاوز همزمان ترکان و رومیان بەمرزهای کشور، شکست ترکانِ متجاوز از سپهبد بهرام چوبینە، برانگیختن رقیبانِ چوبینە هرمز را برضد او و شورش چوبینە، کودتای گستهم و بندویە برضدِ هرمز چهارم ، ضد کودتای بهرام چوبینە و تشکیل سلطنتِ پارتی، گریختن خسرو پرویز از ایران و پناهنده شدن بەقیصر روم، لشکرکشی خسرو پرویز بەایران، شکست و فرارِ بهرام چوبینە

• خسرو پرویز، آخرین شکوه شاهنشاهی ایران: پادشاهی خسرو پرویز، فرجام بهرام چوبینە، فرجام گستهم و بندویە، اوج قدرت تاریخی ایران در زمان ساسانی، شکوه سلطنت خسرو پرویز

***

بخش ششم : حمله عرب و فروپاشی شاهنشاهی ساسانی

موضوعاتِ بخش ششم

در این کتاب، پس از نگاهی بە اوضاع سیاسی ایران در آستانۀ حملۀ عرب، اسباب و علل شکست فادسیه و فروپاشی شاهنشاهی ساسانی را پی‌گیری خواهیم کرد، فتوحات عرب در ایران و افتادن ایران به دست عربها را در رخدادهای پس از قادسیه تا پایان سدۀ نخست هجری دنبال خواهیم کرد، و خواهیم دید که ایرانیان چندین دهه در برابر عربها مقاومتهای جانانه از خود نشان دادند و مردم هر نقطه از ایران زمین کوشیدند که از هویت تاریخی خودشان در برابر عربها دفاع کنند. پی‌آمدهای تسخیر ایران توسط عرب نیز از موضوعات این کتاب است که با استفاده از منابع دست اول عربی مطالعه خواهیم کرد. در این کتاب نشان داده شده است که تسخیر ایران توسط قبایل عرب هشتاد سال وقت گرفت، و ایرانیان همواره در مقاومت و شورش و تلاش برای حفظ هویت فرهنگی و تاریخی خویش بودند. نشان داده شده است که ادعاهای ناآگاهانی که نوشته اند ایرانیان همین که عربها را دیدند به دامن عرب افتادند و از دین و دولت خودشان دست شستند، سخنان بی پایه و از روی ناآگاهی از رخدادهای تاریخ اسلام است و ناآگاهانی که نوشته‌اند ایرانیان از همان آغازِ کارِ فتوحاتِ اسلامی شیفتۀ عدالت اسلام شدند، تاریخ اسلام را نخوانده‌اند.

.

کتاب اوستای زرتشتیان؛ “کهن‌ترین سرودها و متن‌های ایرانی”

اوستا نام کلی مجموعهٔ کهن‌ترین نوشتار و سروده‌های ایرانیان است، که در واقع دانشنامهٔ ایرانیان بوده و در روزگار باستان بیست و یک نسک (کتاب) داشته است.
پس از حمله اسکندر مقدونی و نابود شدن پراکنده شدن اوستا به دست آن ستمگر، تا سال‌ها اوستا پراکنده بود. یک بار در زمان پادشاهی بلاش اشکانی کوششی برای جمع‌آوری آن انجام گرفت. به فرجام با روی کار آمدن ساسانیان اوستا جمع آوری شد.
برای جبران کاستی و پر کردن جای خالی بخش‌های از بین رفته، بخش‌هایی از نسکهای بسیار قدیمی که ده ها سال پیش از زرتشت در بین ایرانی‌ها وجود داشت را به اوستا افزودند (چون یشتها و بخش‌هایی از یسنا) و ایدون بخش‌هایی نیز موبدان خود نوشته و در بین کتاب اوستا قرار دادند (چون وندیداد).
به هر روی در پایان دوره ساسانی و حمله وحشیانه اعراب بادیه نشین ، بار دیگر اوستا پراکنده شد و این بار فقط شش بخش از آن باقی ماند که تا به امروز از پیچ و خم روزگار گذشته و به دست ما رسیده است.
 

این شش بخش شامل:
گات‌ها: سروده های شخص زرتشت که بدون تحریف و کم و کاست تا به امروز سالم مانده است.
یسنا: شامل ستایشهای اهورامزدا، فرشتگان، آتش، آب و زمین است.

یشت‌ها: که در دوره ساسانی از کتاب‌های بسیار قدیمی پیش از زرتشت، رونوشت شده، مطالبی به آن افزوده شد و در اوستا جای گرفت.این سروده‌ها منبع مهمی برای اسطوره‌شناسی ایرانی به شمار می‌روند و فردوسی در شاهنامه خود ازآنها به بزرگی یاد کرده‌است. از میان ایزدانی که «یشت»های خاصی به آن اختصاص یافته می‌توان به «اردویسورا آناهیتا» (ایزد موکل بر آب‌ها)، «تیشتریا» (ایزد باران)، «میترا» (ایزد موکل بر عهد و پیمان) اشاره کرد. ساختار بخش اعظم «یشت»ها موزون است و برخی از سروده‌ها ویژگی‌های ادبی قابل توجهی دارند که در دیگر متون اوستا رایج نیست.
ویسپرد: مجموعه‌ای از متمم‌های «یسنا» است. «ویسپرد» به ۲۳ «کردا» (قسمت‌ها، مفرد: کردو) تقسیم می‌شود که به توصیف فرشتگان و عبادت آنها می‌پردازد.
وندیداد:بخش‌های اعظم آن در دوره ساسانی به دست موبدان نوشته شده است و بیشتر شامل گفتگوی اهورامزدا با زرتشت و همیدون توضیح‌المسائل ساختگی موبدان مزدیسناست. بخشی از یک روایت قدیمی مربوط به جمشید جم (پادشاهی بسیار قدیمی پیشدادی) نیز در میان این بخش جای دارد.

خرده اوستا: در گذشته «خرده اوستا» (گلچینی از دعاهای اوستا) گزیده‌ای از متون «یسنا»، «ویسپرد»، «یشت» و متن‌های کوتاه و دعاهای مختصری مانند «نیایش» (عبادت و ستایش خورشید، ماه، میترا، آب و آتش)، «سی روزه» و «آفرینگان» است. این مجموعه به عنوان کتاب دعا برای استفاده روزانه به دست موبد آذرپاد مهراسپندان در زمان ساسانیان از بخشهای مختلف اوستا رونویسی شد تا مردم بتوانند دسترسی آسان‌تری به ادعیه اوستا داشته باشند.

 

دانلود اوستا-جلد نخست                 دانلود اوستا – جلد دوم

                            

 

گزارش و پژوهش: دکتر جلیل دوستخواه

بر اساس نسخه: استاد ابراهیم پورداوود

به کوشش: بهمن انصاری(سوشیانت)

انتشار یافته در تارنمای www.TarikhBook.ir

 

 


انجیل (عهد جدید) کتاب مقدس مسیحیان (عیسویان) و پیروان شریعت حضرت عیسی (ع) می‌باشد. انجیل اصیل عیسی (ع) گویا در همان سال های نخستین پس از مرگ عیسا، مفقود گشته و سپس مجموعه‌ای از کتب یاران عیسی، با نام عهد (پیمان) جدید، تبدیل به کتاب مقدس مسیحیان گشت که شامل: انجیل یوحنا، انجیل متی، انجیل مرقس، انجیل لوقا، اعمال رسولان مسیح، نامه‌های پولس، عبرانیان و … می‌شود.

 

 


تورات (عهد عتیق) کتاب مقدس یهودیان و پیروان شریعت موسی کلیم‌الله (ع) می‌باشد. بخش‌هایی از آن به دست موسی و دیگر بخش‌های آن به دست پیامبران دیگر بنی‌اسرائیل چون یوشع، سموئیل، عزرا، داوود، سلیمان، اشعیا، ارمیا، حزقیال، دانیال، زکریا و … نوشته شده است.

 

 


مزامیر (زبور یا سروده‌های مقدس داوود) بنا به تصریح قرآن کریم، کتاب آسمانی حضرت داوود (ع)، پیغمبر بنی اسرائیل می‌باشد. داوود پیغمبر دارای شریعت نبود، بلکه یکی از پیامبران بنی اسرائیل و مروج آیین موسی (ع) بوده است. زبور داوود (که آن را یکی از بخشهای تورات نیز قلمداد میکنند) یکی از دلکش‌ترین، زیباترین و روحانی‌ترین کتب موجود در دنیا می‌باشد.

ما این کتاب مقدس را در دو نسخه برای دانلود کرده‌ایم. نسخه نخستین این کتاب مقدس که برای شما به طبع رسیده، نسخه‌ایست بسیار ارزنده و خطی که در سال 1361 خورشیدی، به کوشش انجمن کتاب مقدس ایران به چاپ رسیده است. ایدون نسخه دوم نیز، کتابی تمیز و به صورت تایپ شده با فونتی روان و زیبا است.

برای استفاده شما دوستان هر دو نسخه را با فرمت pdf، بری دانلود آماده ساخته‌ایم.

نسخه اول، نسخه خطی            نسخه دوم ، تایپ شده

                       

 

 


متن کامل نهج‌البلاغه، شامل خطابه ها و نصایح حضرت امیرالمومنین علی‌ابن‌ابیطالب علیه‌السلام، با فونتی روان و جلدی زیبا.

 

 


میگویند که خنوخ در مصر متولد شد و او را هرمس الهرامسة نامیدند و مولد او منف است و گفته اند این نام بیونانی أرمیس است و بهرمس تعریب شده و معنی أرمیس عطارد است و دیگران گفته اند نام او بیونانی طرمیس است و او را عبرانیان خنوخ گویند و معرب آن أخنوخ است. گفته اند استاد او غوثاذیمون و بقولی أغثاذیمون مصری است و ترجمه ای از این مرد نیاورده اند جزآنکه وی را یکی از انبیای یونانیان و مصریان دانسته‌اند و نیز او را أورین ثانی خوانده اند. معنی غوثاذیمون خوشبخت است و گویند هرمس از مصر خارج شد و در اقطار زمین بگشت وسپس بمصر بازگشت و خدای تعالی بدانجا او را برکشید و این امر پس از هشتاد سال از عمر وی وقوع یافت.
امروزه مسلمین و یهودیان، خنوخ را همان دریس میدانند.
به هر روی خنوخ از معدود پیغمبرانی است که نه یهود است و نه عرب، او را متولد در مصر و نسب و نژاد اورا از یونانیانی میدانند که به مصر مهاجرت کردند.
معراج‌نامه حاضر، که براى نخستین بار به زبان فارسى انتشار می‏یابد، گزارش سفر شصت روزه خنوخ (Enoch) به آسمانهاست. خنوخ پس از مراجعت، مشاهدات خود را براى پسران و قوم خویش بیان می‏کند و آنان را اندرز می‏دهد. او پس از سى روز، دوباره به آسمان می‏رود تا براى همیشه در آن‏جا بماند.

این کتاب گزارشی است به اهتمام بهمن انصاری با بهره گیری از برگردان استاد حسین توقیفی، که توسط تارنمای www.TarikhBook.ir برای اولین بار طبع گشته است.

.
.
 

کتاب اصول‌الکافی یکی از مهم‌ترین و معتبرترین کتب حدیثی شیعه اثر ثقةالاسلام کلینی است. یکی از کتبی که هر شیعه ای باید بخواند کتاب اصول کافی است. این کتاب به تشریح اصول دین میپردازد. این کتاب از معتبرترین و مورد استنادترین کتب شیعیان است و احادیث آن بنابر اعتقاد و اعتراف بزرگان شیعه؛ در زمانهای مختلف، بزرگترین و بهترین مرجع احادیث اهل بیت(ع) است.

شیخ کلینی خود می‌گوید: «در کافی تمام آنچه متعلم در فنون علم دین، به آن نیاز دارد و قصد عمل به اخبار درست و سنن صحیح دارد، جمع گشته است».

***

نظر برخی بزرگان تشیع من باب کتاب اصول‌الکافی:

شیخ مفید که از معاصران کلینی به‌شمار می‌رود، درباره کتاب کافی می‌نویسد: «کتاب کافی از برترین کتاب‌های شیعه و پرفایده‌ترین آنهاست.»
شهید اول، محمّد بن مکّی، در اجازه خود به ابن خازن، می‌نویسد: «همانند کتاب کافی، در حدیث شیعه نوشته نشده‌است.»
علامه محمدتقی مجلسی می‌گوید: «همانند کافی در میان مسلمانان نگاشته نشده‌است.»
علامه محمدباقر مجلسی در کتاب مرآة العقول، می‌نویسد: «کتاب کافی از تمام کتب اصول، مضبوط‌تر و جامع‌تر است و بهترین و بزرگ‌ترین تألیف فرقه ناجیه (شیعه امامیه) است.»
آیت‌الله خویی در کتاب معجم رجال حدیث، از قول استادش مرحوم آیت‌الله نائینی، مناقشه در اسناد روایات کافی را حرفه و ترفند عاجزان وناتوانان خوانده‌است.
شهید ثانی در اجازه خود به شیخ ابراهیم میسی، کافی را به همراه سه کتاب: من لایحضره الفقیه، تهذیب الاحکام و استبصار، از پایه‌های ایمان و ستون‌های اسلام می‌شمارد.

جلد نخست                    جلد دوم                   جلد سوم                   جلد چهارم

                                  
 
 
 

کتاب ارزشمند صحیفه سجادیه، مجموعه‌ای از دعاها و مناجات انسان‌ساز با مضامین بلند معنوی از پیشوای چهارم شیعیان، امام سجاد(ع) است.

از این کتاب با فرنام‌هایی چون «انجیل اهل بیت» و «زبور آل محمد» و «خواهر قرآن» یاد کرده‌اند. این کتاب اگرچه ظاهرا در پیوستگی با دعا و نیایش است، ولی در آن از حقایق علوم و معارف اسلامی و عرفانی، و قوانین و احکام شرعی و مسائل حساس سیاسی و اجتماعی و تربیتی و اخلاقی نیز میتوان بهره جست.

افزون بر اندیشمندان شیعه، بسیاری از علمای اهل سنت نیز در ستایش این کتاب جستارهایی نوشته‌اند و این کتاب انسان‌ساز را آفرین گفته‌اند.

.
.

کتاب مَن لایَحضُرُه اَلفَقیه نوشته ابن‌بابویه ملقب به شیخ صدوق، کتابی است شامل ۵۹۶۳ حدیث. این کتاب یکی از کتب اربعه و از معتبرترین کتب شیعه بوده و در شش جلد تألیف شده‌است. این اثر از زمان نگارش مورد توجه و استقبال علمای شیعه قرار گرفته‌است و پیوسته در مجموعه‌های بزرگ و کوچک روایی به آن استناد نموده و از آن روایت نقل کرده‌اند.
شیخ صدوق این کتاب را به درخواست یکی از سادات شهر بلخ به نام شریف الدین ابو عبدالله نگاشته‌است. او از شیخ صدوق درخواست کرده بود که مانند کتاب طبی من لا یحضره الطبیب، نوشته محمد بن زکریا رازی، او هم کتابی در علم فقه به نگارش درآورد تا مورد استفاده کسانی قرار گیرد که به علما و فقها دسترسی ندارند.
این کتاب یک توضیح‌المسائل کامل است که تمام شکیات و مسائل شرعی را با استفاده از احادیث امامان بیان میکند و بهترین مرجع تقلید و توضیح‌المسائل در تمام دوران، برای شیعیان بوده و می‌باشد.
   – جلد اول: کتاب صلاة در باب نماز، وضو، غسل، تیمم، فضیلت نماز، قبله، اذان و اقامه، اذان و اقامه و تعقیبات نماز.
   – جلد دوم: شامل ادامهٔ کتاب صلاة، کتاب زکاة، کتاب صوم و کتاب اعتکاف.
   – جلد سوم: در باب حج، علل و اسرار حج، سفر و آداب سفر، آداب مسافر، زیارت قبور ائمه و زیارت قبور شهیدان.
   – جلد چهارم: شامل کتاب قضاء در ابواب داوری‌ها، شرایط داوری، باب عدالت، شهادت دادن به دروغ، باب وکالت و باب آزاد کردن بنده و احکام آن. کتاب المعیشة در باب شغل‌ها، تجارت و آداب آن، باب خرید و فروش، باب صید و شکار و سر بریدن حیوانات، تعهدات به سوگند و نذر و کفاره.
   – جلد پنجم: کتاب زناشویی، کتاب طلاق، کتاب حدود و کتاب دیات.
   – جلد ششم: شامل باب وصیت، کتاب فرائض و مواریث، سهم میراث پدر و مادر متوفا، باب میراث فرزندان، باب میراث اجداد، باب میراث مردگان.
.
.
.

داستانهای زیر، ترجمه‌ی آیات قرآن به زبان فارسی است بدون تفسیر و اضافات

داستان فروخته شدن یوسف توسط برادرانش و عاشق شدن زن حاکم مصر به یوسف
داستان موسی و بنی ‌اسرائیل و فرعون و هامان
داستان زکریا و یحیا و مریم و عیسی
داستان نوح و طوفان نوح
داستان ویران شدن شهر لوط توسط فرشتگان
داستان آفرینش انسان و رانده شدن شیطان از آسمان
داستان اصحاب کهف
داستان ذوالقرنین و یاجوج و ماجوج
داستان موسی و بنده‌ صالح خدا و کارهای شگفت ‌انگیزش
داستان سلیمان و ملکه‌ سبا و چند داستان دیگر


ایرانیان و یونانیان – پلوتارک

کتاب "ایرانیان و یونایان" یکی از کتب تاریخی نیکو است نوشته شده به قلم مورخ و نویسنده یونانی، پلوتارک (پلوتارخ) می‌باشد.

پلوتارک در یونان سفرهایی کرد. مدتی نیز به مصر مهاجرت کرد و در آنجا ساکن بود.

در این کتاب ارزشمند، پلوتارک از دو امپراطوری قدرتمند دنیای باستان یعنی ایران و یونان میگوید. مطالبی که درباره مسایل مذهبی ایرانیان، از جمله باور به آخرت؛ در این کتاب می‌خوانیم در نوع خود بی‌همتاست.

در بخش مربووط به تاریخ یونایان از اساطیر یونانی چون «رومولوس» و «اودیسه» هم نام برده می‌شود. این کتاب، زندگینامه قهرمانانى را در بر دارد که تاریخچه آنان دست کم در پاره‏ اى از زندگیشان به ایران یا شاهان ایرانى پیوند خورده است.

 


"یاقوت حموی" با نام کامل "شهاب الدین ابی عبدالله یاقوت بن عبدالله الحموی الرومی البغدادی" متولد ۵۷۴ه.ق است. وی از پدر و مادری یونانی‌الاصل زاده شد اما در کودکی به اسارت اعراب درآمده و باقی عمر را در کشورهای عربی میان‌رودان گذراند. در نوجوانی خواندن و نوشتن را آموخت و در سفرهایی به سیاحت در کیش، عمان، شام، دمشق، موصل، اربیل، خراسان، مرو، نسا، خوارزم، سنجار و حلب میپردازد و سرانجام در همان شهر حلب دیده از دنیا فرو می‌بندد.

مُعجَم اَلبُلدان از شاهکارهای یاقوت است که از معتبرترین کتب تاریخی و جغرافیایی پس از اسلام است. بسیاری از اساتید و تاریخ نگاران و مستشرقین به دلیل اعتبار این کتاب ارزشمند، به آن استناد میکنند.

مؤرخ روسی «فِرین» می‌نویسد، کتاب: « مُعجَم اَلبُلدان » تصنیف دانشمند بزرگ عرب « یاقُوت الُحمَوی » یکی از پربارترین کتاب‌های عصر خود بوده‌است. همچنین مورخ وتاریخ نویس مشهور «ابن خلکان» می‌نویسد که کتاب معجم البلدان، کتابی ایست بسیار مفید، ونویسنده آن از همت والایی برخوردار بوده‌است. همچنین در این مورد مستشرق «وسنکونسکی» می‌گوید: «یاقوت حموی» یکی از نوابغ عصر خود بود وکتابی گرانمایه وارزشمند از خود برجای گذاشت.
 
جلد نخست
 
جلد دوم
*
*

"مُروج‌الذَهَب و المعادن‌الجوهر" کتابی است ارزنده نوشته علی بن حسین مسعودی، تاریخ‌نویس و جغرافی‌دان سدهٔ ۴ هجری. این کتاب به ضبط و ثبت تاریخ بشر، داستان‌های تاریخی و مسائل قوم‌شناسی مللی می‌پردازد که مسعودی در مسیر مسافرتهای خود از مصر تا هندوستان آنها را ملاقات کرده بود. این کتاب دستاورد یک عمر جهانگردی و مطالعه عمیق وی درباره اندیشه‌ها و رفتار اقوام مختلف می‌باشد. این کتاب ارزشمند به دو بخش قبل از اسلام و بعد از اسلام تقسیم می‌شود. در بخش نخست به آفرینش جهان و توصیف زمین و نام‌آوری سرزمینها و دریاها و رودها و کوه‌ها پرداخته و همچنین سخن از تاریخ انبیا و اخبار سرزمینهای یهودی، مسیحی، هندی، ایرانی، یونانی و رومی و عرب میپردازد و در بخش دوم مطالبی از ولادت پیامبر اکرم، تاریخ بعثت و هجرت و خلفای راشدین، اموی و عباسی تا سال ۳۳۶ هجری را بیان میکند.
 
جلد نخست
 
جلد دوم
-
-

"تاریخ تمدن" (The Story of Civilization) نام مجموعه کتابی ۱۱ جلدی است که ویل دورانت به همراه همسرش آریل دورانت دربارهٔ تاریخ زندگی انسان از دوران پیش از تاریخ تا سدهٔ هجدهم نوشته‌اند.

بر خلاف دیگر تاریخ‌نگاران که تنها تمرکزشان روی وقایع تاریخی و سیر تمدن بشری بود، وی در اثر خود به عوامل تمدن‌ساز در طول تاریخ نیز توجه می‌کند. مهم‌ترین اثر او تاریخ تمدن، مجموعه کتابی ۱۱ جلدی است که با همکاری آریل دورانت، همسرش نوشته‌است. وی در این کتاب توانسته‌است با استفاده از آثار مورخان دیگر از هرودوت تا آرنولد توین‌بی که از ابتدای تاریخ مکتوب بشر تا کنون زیسته‌اند، مکتب نوینی از تاریخ‌نگاری را بوجود آورد.کتاب‌های یازده جلدی تاریخ تمدن عبارتند از:

1- مشرق زمین، گاهواره تمدن
2- یونان باستان
3- قیصر و مسیح
4- عصر ایمان
5- رِِنسانس
6- اصلاح دین
7- آغاز عصر خرد
8- عصر لویی
9- عصر ولتر
10- روسو و انقلاب
11- عصر ناپلئون
این مجموعه عالی را به صورت کامل از لینک زیر دانلود کنید.

 

 


"تاریخ الرسل و الملوک" یا "تاریخ الامم والملوک" شناخته شده به نام "تاریخ طبری" اثری گرانبها از "محمدابن جریر طبری" تاریخ‌نگار مسلمان ایرانی است که در اواخر سده سوم هجری به فرجام رسیده است.
این کتاب، تاریخ را از زمان آغاز خلقت شروع کرده و سپس به داستان پیامبران و همیدون پادشاهان قدیمی می‌پردازد. پس از آن به نقل تاریخ پادشاهان اشکانی و ساسانی رسیده، و سپس زندگانی پیامبر اسلام، حضرت رسول‌الله(ص) را بازگو میکند.
این کتاب به سبب تفصیل قدمت و روش خاص مؤلف، اثری منحصر به فرد و معتبر است. به نوشته "یاقوت حموی" تألیف تاریخ طبری در سال 303 به پایان رسیده است.
"تاریخ طبری" از دو بخش تاریخ جهان و تاریخ اسلام تشکیل می‌شود.
امانت‌داری بی نظیر در بازگو کردن روایات متعدد و متنوع باعث حفظ منابع اسلامی در خطر نابودی گشته و کمک شایانی به زنده ماندن بخش‌های مهم و حساس تاریخ دارد.
بخش تاریخ جهان با داستان آفرینش، قصص انبیا از حضرت آدم تا عیسی مسیح آغاز شده و سپس به تاریخ ایرانیان از نخست تا پایان دوره ساسانی میپردازد. در دوره باستانی ایران تاریخ یمن گنجانده شده و در بخش‌ مربوط به حضرت مسیح فهرست شاهان روم آمده است. همچنین در بخش ساسانیان تاریخ اقوام و ملوک حیره نیز ذکر شده‌اند. طبری در بحث از آفرینش و پراکنده شدن فرزندان آدم بر روی زمین احادیثی از پیامبر اکرم(ص) نقل کرده و برای تأیید آنها آیاتی از قرآن کریم آورده و توضیح داده است.
طبری همچنین عقاید ایرانیان را درباره آفرینش و این‌که برخی کیومرث را اولین انسان دانسته‌اند بیان کرده است.
طبری روایات راجع به زندگی رسول اکرم(ص) را با دقتی که معمول تفسیر قرآن و احکام دینی است، نقل می‌کند که سبب آن وقوف وی به عنوان فقیه و محدث بر سیره حضرت رسول(ص) و نیز اهمیت سیره نزد فقها بوده است.
در این کتاب شرح جنگ‌های بزرگ سپاه عمربن‌خطاب با ایرانیان به گونه پرمایه و گسترده آمده است. ایرانی بودن طبری و انگیزه او در جمع آوری انبوه روایات راجع به فتوح ایران عامل بسیار مهمی بوده است.
مطالب طبری درباره جنگ‌های داخلی مسلمانان بعد از مرگ عثمان تا پایان خلافت حضرت علی (علیه السلام) و وقایع بعد از مرگ معاویه و جنگ‌های خوارج نیز بسیار مفصل و منسجم است. همچنین جستارهای پیرامون خلفای بنی امیه و بنی عباس نیز در تاریخ طبری آمده است. برای نمونه، از زمان خلافت معتصم حوادث بسیار مهمی چون خیزش بابک خرمدین در آذربایجان و شورش زنگیان در خوزستان و بین النهرین گزارش شده است.
اهمیت و ارزش افزون تاریخ الرسل و الملوک طبری همان بس که فردی چون ابن خلدون که همواره می کوشید وقایع تاریخی را از طریق طرح و تدوین علمی و مبتنی بر اصول صحیح نقادی درک و تفسیر کند؛ از محمد بن جریر طبری با احترام بسیار یاد کرده و او را به عنوان مورخ و محدث ستوده است . این ارج نهادن به حدی بود که هنگام مباحثا با تیمور کورگانی (تیمور لنگ) برای سندیت بخشیدن به گفتار خویش بیان داشت که « من به استناد قول طبری با شما بحث می کنم. »

 جلد 01    جلد 02     جلد 03     جلد04 

 جلد 05    جلد 06     جلد 07     جلد 08

 جلد 09    جلد 10     جلد 11     جلد 12

 جلد 13    جلد 14     جلد 15     جلد 16

.

.


کتاب "تاریخ ایالات متحده" یا "مروری بر تاریخ آمریکا" کتابی است جذاب منتشر شده توسط انتشارات وزارت امور خارجه آمریکا.

در این کتاب، نخست تاریخ قاره آمریکا را از دوازده هزار سال پیش از میلاد آغاز کرده، و سپس به تاریخ سرخ‌پوستان میپردازد. از آن پس به مهاجرت اولین اروپاییان به آمریکا اشاره کرده و از کلمبوس (کرستف‌کلمب)، پیزارو، ماژلان و دیگر کاشفین اولیه آمریکا سخن میگوید.
در ادامه به تشکیل تدریجی سیزده ایالات نخستین در آمریکا و بررسی انقلاب ایالات متحده و استقلال این کشور جدید به رهبری جرج واشینگتون میپردازد.
القای برده داری توسط آبراهام لینکلن و جنگ داخلی آمریکا، کابوی‌ها و گاوچران‌های غرب وحشی و سپس جنگهای جهانی اول و دوم از دیگر بخش‌های دلچسب این کتاب ارزنده میباشد.

 

 


"فتوح‌البلدان" کتابی است نوشته "احمد ابن یحیا بلاذری" مورخ عرب در سده سوم هجری.
بخش اول کتاب شامل شرح غزوات و جنگها و برخی رویدادهای روزگار رسول‌الله(ص) می‌باشد.

 

در بخش دوم شرح لشگرکشی‌های سپاه عمر به ایران با جزئیات بسیار دقیق و سرنگونی ساسانیان و شرح قساوت‌ها و بیرحمی‌های لشگر عرب در مقابل مردم بی‌پناه ایران است. همچنین شرح باج و خراج هر منطقه و کشتار ایرانیان در هر شهر با دقت آورده شده است.
منابع بلاذری در جمع‌آوری این کتاب  حسین بن اسود کوفی، قاسم بن سلام، محمد بن سعد کاتب واقدی، علی بن محمد مدائنی، عمرو بن محمد ناقد و عباس بن هشام کلبی و برخی کتب معتبر پیش از او بوده‌اند.
کتاب فوق،ترجمه محمد توکل در سال 1337 خورشیدی میباشد که استاد امیرحسین خنجی آن را برای نشر الکترونیک آماده کرده است.
 
 

 


کتاب "ارنستو چه گوارا" اثری زیبا و به یادماندی از شرح حال اسطوره انقلابی آمریکای لاتین،چه گورارا است. این کتاب به کوشش م.بنیامین گردآوری گشته و علاوه بر متن روان، شامل دهها عکس نایاب از چه گوارا میباشد.

ارنستو رافائل دولا سرنا معروف به چه گوارا در روز ۱۴ ژوئن سال ۱۹۲۸ میلادی در شهر روزاریو آرژانتین متولد شده بود. او سنین نوجوانی را در شهر کوردوبا سپری کرد ، سپس در دانشگاه بوینس آیرس در رشته پزشکی فارغ التحصیل شد.
ارنستو پس از اخذ مدرک پزشکی دست به سفری در کشورهای آمریکای لاتین زد که چندین ماه به طول انجامید و در این سفر با فقر و فلاکتی که در منطقه حکم فرما بود ، آشنا شد.
در سال ۱۹۵۵ میلادی در شهر مکزیکو با فیدل کاسترو ملاقات کرد.
از آن پس آنها جنگ چریکی علیه رژیم دیکتاتوری فولخنسیو باتیستا ، رئیس جمهور کوبا و مترسک دست نشانده آمریکا را آغاز کردند.
در سال ۱۹۶۵ میلادی و پس از پیروز شدن انقلاب کوبا، چه گوارا با تعدادی داوطلب کوبایی برای گسترش انقلاب ، کوبا را ترک کرد.
او ابتدا به کنگو رفت در یک اقدام مخاطره آمیز تصمیم به سفر به غرب آفریقا گرفت تا معلومات و تجربیات خویش را به عنوان یک رهبر پارتیزان به شورشی که آن روزها در کنگو جریان داشت عرضه کند. جمال عبدالناصر مصری، دوست چه گوارا این اقدام او را ناعاقلانه دانست. ارتش آمریکا و سربازان آفریقای جنوبی مانع پراکندن اندیشه های انقلابی چه در آفریقا شدند.
چه گوارا پس از بازگشت از آفریقا به بولیوی رفت و علیه دیکتاتوری وقت بولیوی دست به یک جنگ چریکی زد.
اما در اثر یک توطئه سازمان سیا در روز ۸ اکتبرسال ۱۹۶۷ میلادی توسط نیروهای ارتش بولیوی اسیر شد و به دستور سازمان سیا پس از تحمل شکنجه های فراوان کشته شد.

در لحظه زدن تیر خلاص، چه به قاتل خود می‌گوید:
«می‌دانم تو برای کشتن من آمده‌ای. مرا بکش. تو یک مرد را می‌کشی.»

نلسون ماندلا از وی به عنوان یک قهرمان نام می‌برد و او را الهام‌دهندهٔ آزادی برای تمامی کسانی می‌داند که آزادی را دوست دارند، همچنین ژان پل سارتر وی را هم روشنفکر می‌دانست و هم از او به عنوان کاملترین انسان عصر ما یاد می‌کرد
فیدل کاسترو می‌گوید:
«در زندگی از دو خبر خیلی ناراحت شدم. یکی خبر مرگ مادرم و دیگری خبر مرگ چه گوارا.»

 
.

«یوشت فریان»؛ اسطوره فراموش شده ایرانی

کتاب ارزشمند "ماتیکان یوشت فریان"، از شگرفترین و دلچسب‌ترین یادگارهای نیاکان ماست.

"یوشت"، پسر "فریان" بود. فریان همانیست که از نخستین یاوران "زرتشت" بود و زرتشت در گات‌ها از او در شمار یاران نزدیک خود نام برده است.

داستان چنین است که جادوگری به نام "اخت" به شهری آمده و کوشش میکند تا این شهر را نابود کند. اَخت از هرکدام از مردم پرسشی سخت میکند و چون نمی‌تواند پاسخی دهد اورا میکشد. تنها کسی که همه سی و سه پرسشاورا به درستی پاسخ می‌دهد یوشت فریان است. این پرسشها گاه فلسفی، گاه زرتشتی، گاه از گروه اندرز و اخلاقی، گاه ازاطلاعات عمومی، گاه از علوم فیزیک و ریاضی و گاه پرسشهایی بچه گانه است. این ماجرا هشتاد سال پس از مرگ زرتشت روی داده است. همچنین یوشت فریان در دیگر کتب زرتشتی در شمار جاودانان قرار دارد که در آخرالزمان به یاری سوشیانت منجی می‌آید.

با توجه به این که چکیده این داستان در یشتهای کهن اوستایی آمده است روشن است که این اسطوره از سرشناس‌ترین اساطیر ایران باستان از دوران مادها تا زمان هخامنشیان بوده است. در زمان هخامنشیان این داستان به صورت کامل و به عنوان یک کتاب نوشته می‌شود که تا به امروز برای ما به یادگار مانده است.

در مورد یوشت فریان هرگز حق مطلب ادا نگشته است. اسطوره "یوشت فریان" که روزگاری در مقام اعتبار، هم رتبه با اساطیری چون "آرش کمانگیر" و "گرشاسپ پهلوان" بوده است؛ امروزه در گرد و غبار تاریخ فراموش شده است. باشد که این کتاب بهانه‌ای باشد برای آشتی و آشنایی ایرانیان با این اسطوره فراموش شده.

این کتاب کامل‌ترین ترجمه از کتاب "ماتیکان یوشت فریان" است که برای نخستین بار توسط استاد بهمن انصاری منتشر می‌شود.

 


سور سخن رساله کوچکی است به خط و زبان پارسی میانه بازمانده از دوران ساسانیان است. از این نسک چنین بر می‌آید که آموزشی باشد از آداب میهمانی و سخن گفتن در میان جمع. اما در لابلای آن اطلاعات مهند و مهمی از کیش زرتشتی و زندگانی مردمان ایران در آن روزگار، همچنین از کشاورزان و ارتشتاران و نظامیان و طبقات اجتماعی آن روزگاران، را برای ما بازگو میکند.

این متن به کوشش کتایون مزداپور از پهلوی به فارسی ترجمان گشته است.

.

.


نسک ارزشمند یادگار زریران، کتابی است بازمانده از دوره اشکانی که در دوره ساسانی به دست مهرآبان کیخسرو رونویسی شد. این نسک شرح رویدادها و جنگی است که در آغاز ظهور و بعثت حضرت زرتشت در خاور فلات ایران بین سپاه گشتاسپ نوذری و ارجاسپ پادشاه خیون (قوم وحشی و بربر هون) در گرفت و با دلاوری‌های اسپندیار (اسفندیار) پسر گشتاسپ شاه، زریر برادر گشتاسپ شاه و بستور پسر زریر و همیدون گرامی‌کَرد و فراشورد پسران جاماسپ بزرگ با پیروزی ایرانیان به پایان رسید.

این نسک گزارشی است از بهمن انصاری  که برای شما طبع گشته است.

 


کارنامه اردشیر بابکان نسکی است یادگار از دوره ساسانی و رویدادهایی که منجر شد به تاسیس پادشاهی ساسانی و بر افتادن اشکانیان. این متن اثری است از شهریاری اردشیرِ پاپکانِ ساسانی که به سال 767 شاهنشاهی کوروش بزرگ مقارن با سال 208 میلادی بر تخت شاهنشهی ایران زمین تکیه کرد.

لازم به یادآوریست که این نسک احتمالا به دستور شاهنشاه فقید ساسانی خسرو انوشیروان و به دست شخصی با نام روستخم مهربان به رشته تحریر درآمده. صادق هدایت، بزرگ مرد ایران زمین این نسک را از زبان پهلوی به پارسی امروزین برگردان کرده و آرشام پارسی برای نشر الکترونیک آماده کرده است.

.

.


مانی یکی از بزرگترین هنرمندان و اندیش‌مندان روزگار ساسانیان بود. وی فیلسوفی بزرگ، دانشمندی سترگ، عارفی وارسته، شاعری زبر دست، نگاره گری چیره و سخن‌وری قهار بود.
هرچند در میانه راه دچار خود بزرگ بینی گشته و ادعای پیغمبری کرد؛ اما به هر روی نمیتوان به این شَوَند از بزرگی او کاست.
مانی جهان شناختی گسترده و ژرف داشت. جهان‌شناسی او هر چند با اساطیر در آمیخته بود، اما ساختار پیچیده و ژرفی داشت و متکی به اخترشناسی و دانش‌های دیگر بود.
مانی مایل بود که خود را به عنوان «حواری عیسی مسیح» تشریح کند، اما کلیسای ارتدوکس او را مرتد خواند.سپس خود را فارقلیط موعود و آخرین پیغمبر آسمانی معرفی کرد که ماموریت تکمیل عقاید
زرتشت، بودا و عیسا را داشت.
این نسک کوتاه پیش‌رو، شعری دوازده  هجایی و بدون قافیه از
مانی (یا شاگردان مانی) است که که در طورفان چین کشف شده است. این نسک به کوشش بهمن انصاری(سوشیانت) به پارسی امروزین برگردانده شده و برای نشر الکترونیک طبع گشته است.

 


نسک ارزشمند "شهرستانهای ایران" رسالهء کوچکی است به زبان فارسی میانه و تنها نسکی است یادگار از دوره ساسانیان و به زبان پهلوی که موضوع آن منحصراً جغرافیای شهرهاست. تدوین نهایی این رساله مانند اغلب آثار پهلوی که امروز در دست داریم. احتمالاً در قرن سوم هجری (نهم میلادی) صورت گرفته است. اما تدوین اولیهء آن احتمالاً به اواخر دورهء ساسانی باز می‏گردد، گرچه هستهء اساطیری بسیاری از مطالب آن به دورانهای بسیار قدیمتر تعلق دارد.

در این رساله ایرانشهر برحسب جهات اربعه به چهار ناحیهء شرق و غرب و جنوب و شمال تقسیم شده است , همانند اغلب آثار پهلوی، اسطوره‏ها و واقعیتهای تاریخی درهم می‏آمیزند. انتساب بنیان بعضی از شهرها به شاهان اساطیری مانند جمشید و ضحاک و فریدون و منتسب میشود، اما از سوی دیگر انتساب بنیان بعضی از شهرهای دیگر مانند گور / اردشیر خُرّه و بیل‏آباد / جندی شاپور و غیره به پادشاهان ساسانی حاکی از حقایق تاریخی است و از منابع دیگر تأیید می‏شود.رساله به اضافهء کتیبه‏‌های ساسانی و منابع سریانی و عربی و فارسی منابع اصلی ما در شناخت شهرهای ایران دوران ساسانی است. متن فوق گزارشی است بهمن انصاری  برگرفته از ترجمه شادروان احمد تفضلی و منتشر شده برای اولین بار از تارنمای تاریخ بوک.

 

 


نسک "اندرزنامه خسرو انوشیروان" یا " پندنامه خسرو نوشین‌روان" کتابی است حاوی سخنان پادشاه ساسانی، خسرو انوشیروان پسر قباد که به هنگام واپسین ساعات زندگی به زبان آورده است. متن حاضر به همراه متن پهلوی کتاب فوق، توسط فرهاد نیلوفری برای نشر الکترونیک آماده گشته است.

 

 


بوزرجمهر بختکان (بزرگمهر پسر بختک) استاد و وزیر اعظم خسرو انوشیروان شاه ساسانی میباشد. کتاب حاضر نسکی است باقی نمانده از دوره ساسانی و نوشته شده به دست توانمند بزرگمهر، در روزگاری که دستور و وزیر انوشیروان، شاهنشاه ساسانی بود.

این نسک ارزشمند به کوشش آرشام پارسی برای نشر الکترونیک آماده گشت.

 

 


ندرزنامه آذرباد مهراسپندان" یا "پندنامه آذزپات مهرسپندان" نسکی است با ارزش، یادگار از دوره شکوهمند ساسانی. آذرپاد موبدموبدان گاه شاپور دوم ساسانی (شاپور ذوالاکتاف) است. نسک فوق اندرزنامه‌ای است از این بزرگ مرد ایرانی خطاب به به‌دینان و پاک‌نژادان ایران آریایی، برای بهروزی و کامیابی در زندگانی خویش.

برگردان این نسک از پهلوی به پارسی امروزین به دست توانای استاد امیر حسین خنجی صورت گرفته و ویرایش این کتر ارزشمند بر عهده بهمن انصاری میباشد.

 

 


نسک ارزشمند "اندرزنامه اوشنر دانا" یا "پندنامه اوشنر دانا" یادگاریست خجسته از زمان ساسانیان که به گفته مورخان رو نوشت از متنی است از دوره اشکانیان، که آن متن نیز احتمالا بازمانده از نسکی قدیمی از دوره مادها یا پیش از آن می‌باشد.

بنابر نوشتارهای پهلوی، کیکاووس، شاه فرهمند کیانی؛ وزیری دانا و خردمند به نام اوشنَر داشت. به نقل از نسک داتستان دینیک، او نوه دختری پائورواچیریای مزداپرست بود. اوشنر زمانی که در شکم مادر بود، بخشی از فَرِّ جمشید بدو پیوست و از همان زمان با مادر خود سخن گفت. ایدون به گاه جوانی تا میانسالی، تدبیر و دانش او بود که سبب شد کیکاووس شاه بر هفت کشور پادشاهی کند. اوشنر زبان مردم انیرانی( غیر ایرانی) را بیاموخت و با سفر به سرزمین‌های آنها با آنها مباحثه کرده و بر آن‌ها چیره گشت. به فرجام دیوان کیکاووس شاه را فریفته و به نیرنگ آن‌ها اوشنر دانا کشته شد.

دانشمند پارسی هند، "ارواد بامانجی دهابهار" نویسنده کتاب رساله اوشنر دانا ، اعتقاد دارد که اوشنر در اعصار ماقبل تاریخ میزیسته و آوازه خرد و دانش او به دوره های بعد رسیده و سپس در رسالات پهلوی آمده است و تا امروز از نشیب و فراز روزگار گذشته و به ما رسیده است.

این متن را شادروان "رشید یاسمی" از روی متن آقای دهاباد که در بالا ذکر شد؛ به پارسی برگدان کرده و در آذر ماه سال 1313 در مجله مهر به چاپ رسانیده است.

 

 


نسک فوق مرثیه‌ای است دلکش به زبان پهلوی اشکانی ترفانی (مانوی) که در واحه چین کشف شده است.

مانی در سال 216م در بابل در یک خانواده اشکانی تبار زاده شد. تا سن بیست‌وپنج سالگی عضو فرقه مغتلسه‌الخسایی بود. مانی خود میگوید که نخستین بار در سن دوازده و سپس بیست‌وچهار سالگی به مکاشفه رسید و همزاد ایزدی او، نرمجیک بر او ظاهر گشت. مانی پس از آنکه کیش خود را آشکار ساخت، به هند سفر کرده  و در دره سند توران شاه را به کیش خود فراخواند. پس از بازگشت از هند به دربار شاپوراول ساسانی آمده و کتاب شاپورگان را تقدیم او کرد. تا پادشاهی هرمزاول ساسانی به تبلیغ آیین خود پرداخت اما بهرام‌اول ساسانی اورا به بدعت متهم کرده، به زندان افکنده و به قتل رسانید.

کیش مانی نخست از خاور گسترش یافته و به خراسان و سپس به قلمرو کوشانیان رسید. تا پایان سده ششم میلادی این آیین کاملا در ماوراءالنهر گسترش پیدا کرده و مرکز دین مانی در آنجا تاسیس گردید. در زمان عباسیان تعقیب‌های شدیدی صورت گرفته و بسیاری از مانویان از بغداد به سمرقند مهاجرت کردند. در سال 732م به مانویان حق اقامت در چین داده شد و آیین آنها در کنار دیگر آیین‌های مجاز چین قرار گرفت. در سده هشتم میلادی ترکان اویغوری ناحیه وسیعی از آسیای مرکزی را تسخیر کردند. در سال 762 میلادی خاقان اویغور رسما به دین مانویان گروید و این آیین، دین رسمی دولت اویغور شد و تا یورش مغول ادامه پیدا کرد. در سال 843م و پس از انقراض دولت اویغورها، دین مانی در چین ممنوع شد اما تا سده چهاردهم میلادی همچنان در گوشه و کنار چین ادامه پیدا کرد. در غرب نیز دین مانی در سوریه، مصر و سواحل مدیترانه‌ای آفریقای شمالی گسترش یافت و در اروپا نیز در روم و اسپانیا و جنوب گل(فرانسه) نفوذ کرد. در سده سوم و پنج میلادی دوبار کلیسا فرمانی مبنی بر سوزاندن آثار مانویان را صادر کرد. این آیین با وجود سرکوب شدن به حیات مخفی خود در جنوب اروپا ادامه داد و در شکل‌های متفاوت از اصل خویش شروع به قدرت‌نمایی کرد. پیدایی دوباره آیین مانی با شکل گیری فرقه گنوسی مسیحیت آشکار شد و در اسپانیا، جنوب فرانسه، ارمنستان، بلغاستان و گوشه و کنار اروپا به حیات خود ادامه داد و در نهایت به همراه آیین مهرپرستی ایرانی، بنیان‌های مسیحیت را دگرگون کرد. امروزه بسیاری از مناسک مسیحیان برگرفته شده از مانویان و مهرپرستان ایرانی است.

نسک فوق به اهتمام دکتر فرخ حاجیانی طبع گشته است.

 

 


(شرح پیدایش شطرنج و تخته نرد)

نسک ارزشمند "ماتیکان شترنگ" یا "شطرنج نامه و نهش نیواردشیر" یا"گزارش شطرنج و ابداع تخته نرد" یکی دیگر از یادگارهای دوست‌داشتنی بازمانده از دوره ساسانیان، به زبان پهلوی (پارسی میانه) است.

در این نسک میخوانیم که چگونه بزرگمهر بختکان اندیشمند و فیلسوف بزرگ و وزیر دربار خسرو انوشیروان ساسانی، با ذکاوت و تدبیر بازی شطرنج هندیان را واکاوی میکند و سپس با ساختن بازی تخته نرد (که آن را نخست نیواردشیر نام مینامد)، دانش و شکوه ایرانیان را به رخ هندیان میکشد.

نسک فوق را چون بسیاری دیگر از نسکهای پارسی میانه، به کوشش بهمن انصاری طبع گشته است.

.

.


نسک ارزشمند "روایات آذرفَرَنبَغ فرخزادان" یا "روایت‌های آذرفرنبغ پسر فرخزاد"، نسکی است ارزشمند مشتمل بر 147 پرسش و پاسخ درباره ازدواج، فرزند خواندگی، ارشاد، زنا با کافر، گرویدن زرتشتیان به اسلام و طبعات آن، جنگ، گناه و ثواب، خریدن می از ترسایان، آیین‌های دینی، بخشش، سوگند و… که زرتشیان از هیربد آذرفرنبغ پرسیده بودند و او به آنها پاسخ داده است.

نویسنده کتاب پیشوای زرتشتیان در سده دوم و سوم هجری در زمان خلافت مامون عباسی میزیسته است. این نسک و اندرز نامه‌ای از او، نسک ماتیکان گجستک ابالیش و همینطور نسک ارزشمند دینکرد یادگاریست از این مهین مرد دانا، آذرفرنبغ فرخزادان.

دانشمند پارسی هند، بهرام گور انکلساریا، در سال 1969 میلادی این نسک را از پهلوی به انگلیسی برای نخستین بار برگردان کرد. متن فوق به کوشش دکتر گلناز قلعه‌خانی و سید مهدی فاطمی در پاییز 1383 خورشیدی به انجام رسیده است و در سال 1391 خورشیدی توسط وبگاه www.TarikhBook.IR برای نشر الکترونیک آماده گشته است.

 

 


نسک فوقالعاده "مادیان ماه فروردین، روز خرداد" کتاب کوچکی است به‌زبان پهلوی ساسانی (پارسی میانه) که در دوران پادشاهی خسرو پرویز تحریر گشته است و تاکنون بزرگانی چند، چون شادروان ملک‌الشعرای بهار آن را بارها به پارسی امروزین برگدانده‌اند.
این نسک نوعی روزشمار، دربارهٔ خجستگی روز ششم فروردین (که در ایران باستان روز خرداد نامیده می‌شد) می‌باشد. ایدون در آن رویدادهای اساطیری برجسته‌ای که از آغاز آفرینش تا پایان جهان چون داستان جمشید، پیروزی فریدون بر آژی‌دهاک، انتقام منوچهر از سلم و تور، داستان نبردهای گرشاسپ، عروج کیخسرو به آسمان‌ها، برآمدن هوشیدر و سوشیانت (منجی آخرالزمان) و دیگر  رویدادهایی که در این روز روی داده یا روی خواهد داد نگاشته گشته ‌است.
گزیده‌هایی نسک فوق را بهمن انصاری، در سال 1391 خورشیدی، برای نشر الکترونیک آماده کرده است.

 

 


«پسر دانشکامه» عنوان متنی است از متن‌های فارسی میانه که تحریر پهلوی آن از میان رفته و تنها تحریر پازند آن در دست است. عنوان دیگر ومعروفتر این متن که از مندرجات آن استنباط می‌شود «چم کُستی» است.

این متن در مجموع به بحث در مورد ضرورت بستن کُستی و نقش‌های نمادین آن اختصاص دارد که به صورت مناظره‌ای میان فرزندی کنجکاو (با لقب پسر دانشکامه) و نیز پدری فیلسوف (با لقب دانایی دوست) صورت می‌گیرد، و بسیار برای آشنایی بیشتر و درک مفاهیم دین زرتشتی موثر است.

این متن دلچسب، گزارشی است از سعید عریان با ویرایش نوین بهمن انصاری  که برای شما طبع گشته است.

 

 


نسک "روان گرشاسپ و اورمزد" نام کتاب کوچکی است بازمانده از دوره ساسانیان. گرشاسپ پهلوان در واپسین روزهای زندگی آتشی را خاموش کرده و به آن بی احترامی میکند. به دلیل مقدس بودن آتش در کیش زرتشتی، اورمزد(خداوند) روان گرشاسپ را پس از مرگ به دوزخ میفرستد. سپس زرتشت شفاعت کرده و روان گرشاسپ از دوزخ درمیاید و به همیستگان(برزخ) منتقل می‌شود.

این کتاب کوتاه در نوع خود بسیار دلچسب است و گفتگوی اهورامزدا با گرشاسپ و زرتشت را بازگو میکند. در آخر این کتاب نیز متن کامل آن به خط و الفبای پهلوی آورده شده است تا کسانی که آموزش الفبای پهلوی (الفبای مورد استفاده در زمان ساسانیان) را فراگرفته اند بتوانند متن اصلی آن را نیز بخوانند.

ترجمه این کتاب از پهلوی به فارسی امروزین به کوشش دکتر رحیم عفیفی انجام گرفته است.

 

 


«داروی خرسندی» نام متن بسیار کوتاهی است به زبان پارسی میانه (پهلوی) که با زبانی شیرین و با استفاده از اصطلاحات داروسازی، «خرسندی» را در راستای راهی برای از بین بردن یا آسان کردن مشکلات به خواننده توصیه میکند.
بازگردان این نسک ارزشمند از پهلوی به فارسی امروزین، به دست توانای بانو کتایون مزداپور محقق گشته است.


گاتها

"گات‌ها" یا "گاهان" تنها بخش از اوستای قدیمی و اصیلی است که بر زبان زرتشت، پیامبر ایرانی جاری گشته و به دست تواند او نوشته شده است. این نسک بدون تغییر و تحریف حتی پس از حمله اسکندر گجستک و سوزاندن اوستا، سالم مانده و در دوره ساسانی که اوستا بازنویسی شد در دل اوستای دستنویس موبدان جای گرفته و هماره مقدس‌ترین بخش آن بوده است.

بیشتر نسک‌های اوستای نوشته شده در دوره ساسانی هیچ ربطی به آموزه‌های زرتشت نداشته و نسکهایی چون وندیداد ساخته و پرداخته اندیشه‌های بیمار زروانی (که باعث ثنویت و تحریف شدید آیین زردشتی در دوره ساسانی شد) می‌باشد و نسک‌هایی چون یشت‌ها نیز باقی مانده از نسک‌های بسیار قدیمی میباشد که قدمت آن گاهی به ده ها سال پیش از زندگانی زرتشت و در زمان وجود آیین مهرپرستی (میتراییسم) میرسد که به اشتباه به وسیله موبدان جزیی از نسک دینی زرتشتی قلمداد گشته است.

باری شوند (دلیل) عدم تحریف گاتها زبان بسیار قدیمی و فراموش شده آن می‌باشد، چون زبان آن برای مردمان دوره میانه (زبان پهلویِ اشکانیان و ساسانیان) ناشناخته بود بنابراین فقط آن را روخوانی میکردند و چم (معنی) آن‌را نمیدانستند و به این ترتیب این نسک با ارزش و بسیار مقدس از کلام حضرت زرتشت، از فراز و نشیب روزگار گذشته و امروز به همان شکل زمان سرایش آن توسط زردشت، به دست ما رسیده است.

نسخه نخستین که برای دانلود پاک‌نژادان آریایی قرار داده‌ایم، کاملترین و معتبرترین ترجمه و برگردانِ حال حاضر نسک مقدس گاتها؛ برگردان استاد ابراهیم پورداوود میباشد. همچنین نسخه دوم برگردان پیر موبد زرتشتی، استاد فیروز آذرگشسب، نسخه سوم از برگردان موبدِ زرتشتی؛ رستم شهزادی است و چهارمین نسخه برگردان دکتر خسرو خزاعی می‌باشد.

وانگهی نسخه‌های اول و سوم شامل متن اصلی به خط دین دبیره می‌باشد. همیدون برگردان استاد پورداوود و پس از آن موبد آذرگشسب، از اعتبار بیشتری برخوردار است و نسخه موبد شهزادی و همینطور خسرو خزاعی بیشتر بر پایه احساسات و دارای لحنی شعرگونه و احساسی است که باعث تحریف در برخی ابیات و از اعنبار کمتری برخوردار هستند.

برگردان استادابراهیم پورداوود            برگردان موبد فیروز آذرگشسب

           

  برگردان موبد رستم شهزادی             برگردان دکتر خسرو خزاعی

           

-
-

 


"اَرداویراف‌نامه" یا" اَرداویرازنامه "نام یکی از کتاب‌های نوشته شده به زبان پارسی میانه (پهلوی) است، که یادگاری است از دوره پادشاهی شکوه‌مند ساسانیان. ویراف مقدس، نام یکی از موبدان است که به عقیده پارسیان صاحب معراج بوده و ارداویراف‌نامه، معراج‌نامه اوست.

نسک باشکوه ارداویراف‌نامه تصویر جامعی را از بهشت، دوزخ، پل چینوت (پل صراط) و پاداش و پادافره مردمان در جهان دیگر را به باور پیروان آیین بهی (زرتشتی)  به ما نشان می‌دهد. این نسک ارزنده  ظاهرأ در قرن سوم هجری به رشتهٔ تحریر درآمده‌است و از محتوای کتاب چنین برمی‌آید که متن اصلی پهلوی آن به اواخر دوره ساسانی تعلق داشته‌است. کتاب داستان موبدی است که برای بی‌گمان شدنِ مردمان در باره دین و رستاخیز و بهشتت و دوزخ، خویش را به یاری موبدان دیگر به خواب هفت روزه می برد و روان او در بهشت، نیکی های نیکوکاران و در دوزخ پاداَفرَه (:مجازات) بدکاران را می بیند و پس از به هوش آمدن آن داستانها را باز می گوید. این مرد ویراف نام دارد که او را اردا به‌معنای قدیس لقب داده‌اند.

نسک فوق در دو نسخه برای دانلود شما دوستان گرامی طبع گشته است. نسخه نخست که در بر گیرنده متن کامل کتاب ارداویرافنامه است، با خط زیبای نستعلیق به قلم استاد رشید یاسمی نگاشته شده است و نسخه دوم که به صورت تایپ شده و خلاصه می‌باشد، به دست بهمن انصاری و با یاری برگردان مهرداد بهار و تنی چند از اساتید دیگر، طبع گشته است.

هر دو نسخه کامل و خلاصه را میتوانید از لینک زیر دانلود کنید.

 

 


"دادستان مینوگ خرد" نسکی ارزنده به زبان پارسی میانه، اثر داراب‌سنجانه پسر هرمزدیار است که در سال 1046 یزدگردی (1627 میلادی) سروده شده است. این کتاب دربرگیرنده بیش از شصت‌ پرسش و پاسخ است که فردی خیالی به نام دانا از مینوی‌خرد (=روح عقل) انجام می‌دهد. صورت پهلوی و پازند آن و نیز ترجمه‌هایی به سنسکریت و فارسی کهن (هم نظم و هم نثر) باقی مانده‌است.

این کتاب در شمار اندرزنامه‌های دینی پارسی میانه است و در اواخر دوره پادشاهی ساسانیان به انجام رسیده است. امّا مینوی خرد منحصراً اندرزنامه نیست، بلکه در آن از آفرینش و وقایع اساطیری و فرشگرد(قیامت) و رستاخیز نیز سخن رفته است.

همچنین در فصلی که درباره زردشت و معجزاتش گفتگو می کند، داستان چنگر گهاچه نیز به تفصیل شرح داده شده است. چنگرگهاچه نام یکی از دانشمندان هندی برهمن مذهب است که در 5027 سال پس از هبوط آدم ابوالبشر، ظهور نموده و در روزگاری که گشتاسپ شاه ایران بود برای تحقیق حال زردشت به ایران آمد و به ایمان آورده بازگردیده.

کتاب ارزشمند مینوی خرد را بزرگ مرد معاصر، احمد تفضلی به فارسی امروزین برگردان کرده است.

.
.

"ماتیکان گجستک ابالیش" یا به زبان امروزین، "کتاب عبداللیث ملعون" یکی از نسک‌های به جامانده از روزگاران کهن و به خط و زبان پارسی میانه (پهلوی) است که پس از روزگار ساسانیان و در سده‌های نخستین چیرگی عرب بر ایران نگاشته شده است.

نویسنده این کتاب آذرفَرَنبَغِ پسر فرخزاد است. آذرفَرَنبَغِ فرخ‌زادان که خود موبدی زرتشتی بود، جز این کتاب، نویسنده کتاب سترگ "دینکرت" و نسکی با نام "روایات آذرفَرَنبَغِ فرخ‌زادان" نیز می‌باشد.

در زمان خلافت مأمون عباسی، یکی از مردمان شهرستان استخر به نام "دین‌هرمزد" که ظاهرا با توجه به نامیدن او در کتاب با فرنام و لقب زندیق، بایستی پیشتر پیرو آیین مانوی بوده باشد، با همه گیر شدن اسلام مسلمان می‌شود و نام خود را به عبداللیث دگرگون می‌کند. با توجه به این که مأمون علاقه به برگزاری مناظزه و مباحثه بین مکاتب و مذاهب گوناگون را داشته است، در حضور بزرگان مسلمان و مسیحی و یهودی و زرتشتی و مانوی وخرم دین و …، مناظره ای بین موبد آذرفرنبغ فرخزادان زرتشتی و ابالیش (عبداللیث) که مانوی مذهب بوده و اینک مسلمان است و با قوانین آیین زرتشتی کمابیش آشناست، برگزار مشیود و در پایان آذرفرنبغ با پاسخ دادن به پرسش‌های ابالیش، پیروز این ناورد میشود.

این کتاب ارزنده را ابراهیم میرزای ناظر از زبان پهلوی به فارسی امروزین برگردان کرده است.

.

.


منظومه ارزشمند برآمدن شاه بهرام ورجاوند، نسکی است یادگار در سالهای پس از پادشاهی شکوهمند ساسانیان و در زمان آغازین یورش وحشیانه عرب به سرزمین ایرانِ آریایی. این اثر حماسی و ارزنده از روی بخشهایی از اوستا که امروز مفقود میباشد به نظم در آمده. به اعتقاد پیروان آیین آسمانی حضرت زرتشت؛ در روز تن پسین (آخرالزمان) شخصی به نام کی بهرام ورجاوند از نژاد پادشاهان کیانی قیام کرده و به منجی آخرالزمان برای گسترانیدن داد و دین، کمکهای شایانی میکند.

روشن نیست که شاعر این منظومه کوتاه چه کسی است. مهرداد بهار، بزرگ اندیشمند ایرانی و فرزند استاد ملک‌الشعرای بهار، این نسک دلچسب را به پارسی امروزین برگردانده است. این کتاب گزارشی است از بهمن انصاری ( سوشیانت) که برای نخستین‌بار از تارنمای www.TarikhBook.ir منتشر میشود.

 

 


نسک ارشمند "زند بهمن یسن" یا " زند بهمن یشت" از کتب دوره ساسانی است که بزرگ‌مرد ایران زمین صادق هدایت آن را به پارسی امروزین برگردان کرده است. این نسک درباره حوادث دوره آخرالزمان به باور زرتشتیها، قیام هوشید و اوشیدر ماه، برآمدن پشوتن از گنگ دژ، حرکت پیروزمندانه کی بهرام ورجاوند از نژاد شاهان کیانی باستان از هند به ایران، ظهور منجی موعود؛ سوشیانت بزرگ و دیگر وقایع دوره آخرالزمان سخن میگوید. به گفته صادق هدایت در مقدمه این کتاب؛ اولین نسخه این نسک به احتمال زیاد از بخشهای اوستا رونویسی شده و در دوره های بعد هر نسخه نویس چیزی به آن افزوده است.

در پایان این کتاب نیز بخشهایی از نسک زراتشت نامه، نوشته زرتشت‌بن‌بهرام‌بن‌پژدو؛ و بخشهایی از نسک ارزشمند کتابی دیگر از دوره ساسانی با نام یادگار جاماسپی (جاماسپ‌نامه) آورده شده است.

 

 


خُرده‌اَوِستا یا خورتک اپستاک یکی از بخشهای اوستای فعلی است و به چم (معنای) اوستای کوچک است. این نسک تا قبل از یورش تازی به ایران در شمار بخشهای بیست و یک گانه اوستا نبوده بلکه گزیده هایی از یسنا، یشت‌ها، ویسپرد و دیگر بخش‌های اوستای ساسانی بود که به دست توانای موبد آذرپاد مهراسپندان گردآوری شد تا عامه مردم برای دستیابی به ادعیه و نمازها روزمره مجبور نباشند تمام زمان خود را به گشتن در صفحات بیشمار اوستای بیست و یک گانه سپری کنند. موضوع خرده‌اوستا نمازهای روزانه و سرودهای آیینی و سرودهایی درباره درگذشتگان است. پس از یورش عرب و از بین رفتن بخشهای زیادی از اوستا، پیروان کیش بهی این کتاب را که تمام ادعیه آن از اوستای قدیم گردآوری گشته بود در شمار کتاب اوستا قرار دادند. خرده اوستا همچون کتب توضیح‌المسائل مسلمین می‌باشد و شامل نمازهای پنجگانه زرتشتی، دعاهای روزانه، ستایشها و ذکرهای دینی است.
نسک فوق را استاد رشید شهمردان از پهلوی به پارسی بازگردانده است، گزارشگر فارسی آن دکتر وحیدی است و ما آن را برای نشر الکترونیک آماده ساخته است. ایدون استاد فریدون بهزاد رستگاری به دست توانای خویش، این نسک را به سال 1372خورشیدی، به خط نستعلیق خوش نویسی کرده است.

 

 


"شکند ومانیگ ویچار" یا "گزارش گمان شکن" نسکی است بازمانده از هزار سال پیش در دوره خلافت مامون عباسی؛ که به دست "مردان فرخ پسر اورمزدداد" موبد زرتشتی، نگارش یافته. موضوع نسک در رابطه با مقایسه آیین بهی (زرتشتی) با مذاهب ترسایی (مسیحی)، جهود (یهودی)، مانوی و اسلام و در نهایت اثبات برتری کیش زردشتی از دیگر ادیان (بازبانی فلسفی و دلکش) میباشد.

این نسک ارزشمند به اهتمام صادق هدایت در سال 1322 به پارسی امروزین بازگردان شده است.

 

 


سد در بندهشن

"سد در بندهش" یا "صد در بندهش" نام نسکی است یادگار از دوره میانه با میانگین ۲۲۰۰۰ واژه، در آموزش‌ها و مراسم و مناسک و شایست و ناشایست‌های دینی زرتشتی و همچنین باورهای روزمره که ریشه در گروش‌های دینی مزدیسنا دارد. این کتاب به صد بخش تقسیم شده و هر بخش جستاری و دربرگیرنده بر چند بند و گاه چند بندواژه است.

***

سد در نثر

"سد در نثر" یا "صد در نثر" نام نسکی است  یادگار از دوره میانه با میانگین ۱۴۰۰۰ واژه در آموزه‌ها و آیین‌ها و شایست و ناشایست‌های دینی زرتشتی و همچنین باورهای روزمره مردمی که ریشه در اعتقادات و گرایش‌های دینی مزدیسنی دارد. این کتاب به صد بخش تقسیم شده و هر بخش موضوعی و در برگیرنده چند بند و گاه چند فراز است.

دانلود هر دو کتاب «سد در نثر» و «سد در بندهشن» در یک فایل:

-
-

اندرز پوریوتکیشان از نسک‌های باقیمانده از دوره ساسانیان، به خط و زبان پارسی میانه (پهلوی) میباشد. در این کتاب کوچک بنیاد و نگرش‌های یک فرد زردشتی پس از رسیدن به سن پانزده سالگی مرور می‌شود.

این کتاب آبشخور مهمی از گروش‌ها و اعتقادات زرتشتی و بهدینی در دوره ساسانیان را نمایش میدهد و میزان تحریف‌ها و بدعتهای موبدان و کژ شدن راه پاک زرتشت در دوره ساسانی، در این کتاب کاملا نمایان است.پوریوتکیشان به معنی پیروان نخستین و به گونه فراگیر، پیروان نخستین آموزه‌های زردشت است اما همانگونه که گفته شد، در این کتاب میبینیم که این آموزه‌ها بسیار دگرگون شده از آموزه‌های اصیل زرتشت است.

باور به ثنویت و دو خدایی بودن گیتی، باور به پل چینوات و بهشت و دوزخ، سه بار رفتن هر فرد زرتشتی در طول روز به آتشکده، باور به ظهور سوشیانس و رستاخیز و … ، برخی از موارد مطرح شده در این کتاب است.

ماهیار نوابی این نسک را از پهلوی به فارسی ترجمان کرده و بهمن انصاری با یاری ترجمانهای گجراتی و لاتین، این متن را برای بهره‌گیری الکترونیک طبع کرده است.

.
.
 

 

یشتها بخشی از نسک کهن اوستا است. یشتها در روزگاران کهن و پیش از زرتشت، سروده هایی بوده که اقوام ایرانی برای خدایان طبیعت خود چون میترا وآناهید سروده بودند. پس از حمله اسکندر گجستک در دوره هخامنشی و نابود شدن اوستا؛ زرتشتیان 500 سال فاقد نسکی مقدس بودند. با روی کار آمدن اردشیر پاپکان و تاسیس پادشاهی ساسان، آنچه از اوستا باقی مانده بود از آتشکده ها جمع آوری شد و همیدون نسکهای قدیمی پیش از زرتشت، از جمله یشتها مورد توجه قرار گرفته و مطالبی برآن افزوده شد و در کتاب مقدس (اوستا) قرار گرفت.

نسک حاضر، کوششی است ارزنده به قلم بهمن انصاری (سوشیانت) با هدف جداسازی بخش‌های کهن چند هزارساله از افزوده‌های دوره‌های متاخر (دوره ساسانی) بر پایه نسخه پروفسور آرتور کریستن‌سن و نوشتارهای دکتر رضا مرادی‌غیاث‌آبادی که برای نخستین بار، باز نشر الکترونیک گشته است.

 

 


این نسک که در دو بخش برای شما آماده گردیده، اثری است ارزشمند از کتب پهلوی با برگردان صادق هدایت، که ارباب کیخسرو شاهرخ در کتاب خود با نام "زرتشت پیامبری که باید از نو شناخت" نیز استفده شده است.

موضوع این نسک پیشگویی‌های حضرت زرتشت و همیدون جاماسپ (جانشین او) می‌باشد، که یورش عرب و رویدادهایی تا هزاران سال پس از آن، ظهور سوشیانت، منجی آخرزمان در روزگار تن‌پسین و در نهایت آماده شدن جهان برای فرشکرد (قیامت) می‌باشد.

کتاب پیشگویی‌های زرتشت از نسکهای جاماسپ‌نامه و زند وَهومن یشت به دست توانای صادق هدایت گردآوری گشته است.

بهارستان جامی

دانلود کتاب بهارستان اثر جامی، شاعر و ادیب و صوفی ایرانی.

 


"قارا مجموعه" یادگاری است ارزشمند‌، از "شیخ صفی‌الدین اردبیلی" از صوفیان بنام و بزرگ آذربایجان و نیای خاندان صفویه. شیخ صفی شاید سنی مذهب بود (بعدها نوادگانش تغییر مذهب داده و شیعه شدند) و نسب او در هشت نسل به "فیروز شاه زرین کلاه" که از خاندان‌های اصیل و برجسته کردهای ایرانی است میرسد. به گفته احمد کسروی، شیخ صفی از خاندانهای ایرانی بود و با ذکر دلایل محکم او را سید و از نسل امامان شیعه نمیداند. اخلاف شیخ صفی بعدها خاندان پرقدرت صفویه را بنا نهاده و سال‌ها در ایران زمین پادشاهی کردند.

کتاب "قارا مجموعه" در واقع مجموعه ای از اشعار، نصایح و فضایل شیخ صفی است که به دست نزدیکان و مریدان او گردآوری شده است. با این که شیخ صفی ریشه ای کرد نژاد داشت، اما خاندان او نیز چون دیگر مردمان آذربایجان، به دلیل اقامت طولانی مدت ترک‌ها در بین آنها، ترک زبان شده بودند. از همین روی، بیشتر نوشتارها و اشعار منسوب به شیخ صفی به زبان ترکی است. اما بخشی از آن نیز به زبان فارسی است که شیوایی دلچسبی دارد. همچنین تعداد کمی از اشعار نیز به زبان آذری باستان است. آذری شاخه ای از زبان ایرانیان باستان بود که در آذربایجان باستان استفاده میشد و با دیگر گویشهای ایرانی چون گیلکی و تالشی و لاری، هم‌خانواده بود اما به تدریج در زمان ترک زبان شدن آذربایجان این گویش از بین رفت. شوربختانه گردآورنده این کتاب "دکتر حسین محمدزاده صدیق" به دلیل اطلاعت کمی که از زبان آذری باستان داشته است در این کتاب آن را به اشتباه لهجه گیلکی دانسته است که لازم است خواننده با آگاهی از این موارد کتاب را مطالعه نماید.

 


دوبیتی‌های باباطاهر، از بزرگترین شاهکارهای ادب فارسی است. این چکامه فوق‌العاده به گویش لری و لکی سروده شده است.

 


اثر سترگ حکیم طوس، حضرت فردوسی بزرگ؛ بدون کاستی با فونت زیبا.

 

 


مثنوی معنوی (یا مثنوی مولوی)، نام چکامه‌ای از مولانا‌جلال‌الدین‌محمد‌بلخی شاعر و صوفی ایرانی است. این کتاب از ۲۶٬۰۰۰ بیت و ۶ دفتر تشکیل شده و یکی از برترین کتاب‌های ادبیات عرفانی کهن و حکمت پارسی پس از اسلام است. مولوی در این کتاب مجموعه‌ای از اندیشه‌های فرهنگ اسلامی و ایرانی را گرد آورده‌است.

حکایت‌های باشنده در مثنوی از بن‌گاه‌ها و منابع گوناگون کهن‌تر آمده‌اند. برخی سراسر در مثنوی‌های عطارنیشابوری همچون منطق‌الطیر باشنده‌اند. برخی همچون داستان خلیفه و لیلی، پادشاه و خانه کمپیر، استر و استر، محمود و ایاز، گنج نامه، حلوا ساختن جهود و عیسوی و مسلمان از مقالات شمس برآمده‌اند.

برخی از ادیبان، مثنوی را کتابی در اندازه کتب آسمانی خوانده‌اند و برخی پا را فراتر نهاده و آن‌را مصحف ثانی نام نهاده‌اند. آنها بر این باور هستند که مثنوی اگر از سروده‌های‌گاتا، اوستای‌زرتشت، وداهای‌هندوان و عهد‌جدید مسیحیان که در دسترس هستند، ژرف‌تر و پرمایه‌تر نباشد، کمتر هم نیست.

به هر روی مثنوی معنوی، یکی از یادگارهای جاودانه چکامه پارسی است که با هر بار خواندن آن، بیشتر تشنه بازخوانی آن میشوید.

.
 
.

متن کامل دیوان خواجه حافظ شیرازی با فونتی زیبا.

 

 


 

چکامه (منظومهٔ) گرشاسپ‌نامه از ارزنده‌ترین نوشتارهای پارسی و پس از شاهنامه فردوسی، والاترین یادواره حماسی ایرانی است.سرایندهٔ گرشاسپ‌نامه حکیم اسدی طوسی، سراینده سده پنجم هجری است. گرشاسپ‌نامه میانگین ۷۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ بیت دارد و پیرامون گرشاسپ، بزرگترین پهلوان ایران باستان است.

گرشاسپ جهان پهلوان ایرانی است که از او در اوستا بسیار نام رفته است و بی‌گمان بزرگترین و نام‌ور ترین مردمان در جهان باستان بوده است. در اوستا و به ویژه در یشتها گزارش دلاوری‌های او به گستردگی آمده است.

بن‌گاه (منبع) منظومه گرشاسپ‌نامه گویا از نوشتاری نثر باشد که آن نیز چه بسا نوشته شده از اوستای کهن است.

چیزی که آشکار است، اسدی از خود چیزی در در این چکامه نیاورده است. با بررسی داستانهای بازمانده از گرشاسپ در اوستای کنونی و  برابرسنجی آن با گرشاسب‌نامه، آشکار میشود که دست‌کم، آن بخش‌هایی از داستان گرشاسپ که امروزه در دسترس است، با منظومه گرشاسب‌نامه ناهمگونی و دوگانگی ندارد و این خود گویای سپرده‌داری (امانت‌داری) اسدی است.

بهمن‌ انصاری(سوشیانت) این کتاب را با همراهی تارنماهای www.TarikhBook.ir  و www.Ganjoor.net   برای نخستین بار در محیط اینترنت و با فرمت pdf ، منتشر کرده است.

.
.
 

دانلود دیوان پدر شعر فارسی، ابوعبدالله جعفرابن محمد رودکی؛ به خط نستعلیق.

.
.

متن کامل رباعیات خیام و رباعیات منسوب به خیام؛ با مقدمه صادق هدایت.

..
 

متن کامل کتاب فیه ما فیه از مولانا جلال‌الدین بلخی.

 


متن کامل دیوان شاه نعمت‌الله ولی شامل قصاید و رباعیات و غزلها و پیشگوییهای بسیار جالب از دوره صفویه تا ظهور منجی آخرالزمان.

 

 


متن کامل کتاب بوف کور اثر سترگ صادق هدایت. متن اصلی و بدون سانسور، چاپ 1351 خورشیدی.

 


متن کامل هفت افسانه‌ی هوسنامه از کتاب بهرامنامه موسوم به هفت‌پیکر
افسانه‌ی اول: شاهی که سیاهپوش شد.
افسانه‌ی دوم: شاه کنیزفروش.
افسانه‌ی سوم: بشر پرهیزکار.
افسانه‌ی چهارم: بانوی حصاری.
افسانه‌ی پنجم: ماهان ازرق‌پوش.
افسانه‌ی ششم: نیکمرد صندل‌پوش.
افسانه‌ی هفتم: خواجه‌ی کنیزنواز.

 

 


داستان عاشق شدن شیخ صنعان بر دختر تَرسا؛ از منطق الطیر شیخ عطار نیشابوری.

 

 


مجموعه ای کامل، از تقریبا تمام آثار صادق هدایت، بزرگ مرد ایران زمین. این مجموعه بی‌نظیر شامل:

آفرینگان، بوف کور، داش آکل، آب زندگی، نیرنگستان، عروسک پشت پرده، آبجی خانوم، افسانه آفرینش، اسیر فرانسوی، آتش پرست، آینه شکسته، بن بست، چنگال، داوود گوژپشت، دن خوان کرج، گرداب، گجسته دژ، حاجی مراد، کاتیا، لاله، مادلن، مردی که نفسش را کشت، میهن پرست، محلل، مرده خورها، پدر آدم، سگ ولگرد، سه قطره خون، شب‌های ورامین، س.گ.ل.ل، صورتک‌ها، تجلّی، تخت ابونصر، طلب آمرزش، تاریک خانه، زنی که مردش را گم کرد، زنده به گور و …، میباشد که توسط وبسایت www.TarikhBook.IR، به صورت نشر الکترونیک برای هم‌میهنان ایران عزیز آماده گشته است.حق استفاده از این مجموعه بی‌نظیر، برای دیگرسایتها؛ فقط با ذکر منبع و بدون دستکاری در فایل‌ها مجازها میباشد.

.

گوژپشت نوتردام – ویکتور هوگو

رمان "گوژپشت نوتردام" شاهکاریست جاودانه از "ویکتور هوگو" نویسنده پرآوازه فرانسوی است که در سال ۱۸۳۱ میلادی منتشر شده است.

هوگو در پیشدرآمد کتاب مینویسد: «چند سال پیش در هنگام تماشا و کاوش در کلیسای نتردام، در یکی از زوایای تاریک برجهای آن؛ کلمه ANATKH را که کسی بر روی دیوارها کنده بود مشاهده کرد. … کسی که این کلمه را بر دیوار برج کلیسای نتردام نقش زده بود چندین قرن پیش از جهان رخت بربسته است. … کتاب پیش روی، درباره آن سنگ نوشته نگارش بافته است.»

داستان این رمان درباره گوژپشتی زشت و نازیباست که در کلیسای شهر نوتردام وظیفه برآوردن بانگ ناقوس کلیسا را برعهده دارد. او عاشق دخترکی زیبا میشود که چندی خواهان دارد و دخترک را زیر حمایت خود می آورد اما هرگز آن دختر متوجه این عشق نمیشود. در نهایت زمانی که دخترک اعدام میشود گوژپشت جسد او را یافته و در آغوش میگیرد و در همان حال از دنیا میرود.

این رمان از برجسته‌ترین، عمیق‌ترین و سنگین‌ترین آثاری است که در سراسر جهان نگاشته شده است.

نویسنده : ویکتور هوگو

.

.


نبرد من، نام کتابی است نوشته شده به دست رهبر آلمان‌های نازی، آدولف هیتلر.

هیتلر در این کتاب به معرفی خود از دوران کودکی و نوجوانی تا استخدام در ارتش و پایه‌گذاری حزب نازی میپردازد و رویدادها را تا سالهای واپسین زندگی خود بازگو میکند.

این کتاب بهترین بنگاه برای آشنایی با شخصیت و خلق و خوی آدولف هیتلر است.

نویسنده : آدولف هیتلر

.

.


کتاب "کنیز ملکه مصر" اثر "میکل پیرامو" از بهترین آثار ادبی-تاریخی حهان است. گویا اصل داستان روایتی تاریخی است و نویسنده آن را از نوشته ای به زبان یونانی باستان بدست آورده و بازنویسی کرده است.

در این کتاب میخوانیم که «شرمیون»، کنیز مخصوص «کلئوپاتر» -ملکه مصر- از آنجا که از کودکی پیوند دوستی با کلئوپاتر داشت توانست از خصوصی‌ترین رازهای ملکه آگاه شود. او در مجالسی شرکت می‌کرد که هیچ خدمت کاری شرکت نداشت. بنابراین روایت او از ملکه کلئوپاترا این توانایی را دارد که این روایت‌های فوق بسیار موثق باشند.

نویسنده : میکل پیرامو
مترجم    : ذبیح‌الله منصوری

.

.


کتاب "کلبه عمو تام" اثر "خانوم هریت بیچر استو" نویسنده شهیر و نامدار آمریکاییست. این کتاب در سال 1852 نوشته شد، در همان روزهای نخست انتشار نایاب شد و در طول یک سال بیش از یک میلیون نسخه از آن به فروش رسید. این کتاب سهم به سزایی در انقلاب داخلی آمریکا و القای سنت کثیف برده داری را داشت.

قهرمان این رمان شخصی به نام عمو تُم میاشد که برده یک آمریکایی خشن است و با تحمل شکنجه های سخت نهایتا در راه آزادی کشته میشود.

نویسنده: هریت بیچر استو
مترجم    : منیر مهران

.
.

آنتوان دوسنت اگزوپری نویسنده سرشناس فرانسوی در سال 1943 یعنی یک سال قبل از مرگش کتابی را نوشت که شاید خود او هم باور نمیکرد که روزی این کتاب کوچک پس از انجیل، به عنوان پرخواننده ترین کتاب جهان شناخته شود. این کتاب پرفروش‌ترین کتاب تک مجلد جهان در تمام طول تاریخ می‌باشد.

این اثر از حادثه‌ای واقعی مایه گرفته که در دل شنهای صحرای موریتانی برای آنتوان دوسنت اگزوپری روی داده است. خرابی دستگاه هواپیما خلبان را به فرود اجباری در دل آفریقا وامی‌دارد و از میان هزاران ساکن منطقه؛ پسربچه‌ای با رفتار عجیب و غیرعادی خود جلب توجه می‌کند. پسربچه‌ای که اصلاً به مردم اطراف خود شباهت ندارد و پرسشهایی را مطرح می‌کند که خود موضوع داستان قرار می‌گیرد. شازده کوچولو از کتابهای کم‌نظیر برای کودکان و شاهکاری جاویدان است که در آن تصویرهای ذهنی با عمق فلسفی آمیخته است.
در این داستان شازده از سیارکی به نام ب۶۱۲ می‌آید. سیارکی با این نام در فهرست سیارک‌های کشف شده نیست. اما در سال ۱۹۹۳ سیارک ۴۶۶۱۰ را به افتخار کتاب مشهور شازده کوچولو ،B612 نام نهادند.

نویسنده : آنتوان دوسنت اگزوپری
مترجم    : احمد شاملو

.
.

پارک ژوراسیک رمانی است جاودانه، نوشته مایکل کرایکتون پزشک و نویسنده آمریکایی در دهه ۱۹۹۰ میلادی.

داستان این رمان بدین‌گونه است که دانشمندی که در جزیره‌ای دور افتاده ساکن است، با بهره‌گیری از خون یک نوع پشه که از قرن‌ها و هزاران سال پیش، نسل به نسل DNA دایناسورها را در خود منتقل کرده‌اند؛ الهام گرفته و تعدادی دایناسور را در این جزیره متولد میکند و سپس تصمیم میگیرد پارکی از دایناسورها برای دیدن عموم مردم از دایناسورها راه‌اندازی کند. اما بعد از ورود تیم دانشمندان رشته‌های مختلف کنترل از دست کامپیوترها خارج شده و دایناسورها انسانها و دانشمندانی که در آنجا بوده‌اند را می‌خورند داستان‌های شگفتی پدید می‌آید.

.
 
.

رمان ارزشمند و زیبای «دنیای گمشده» در واقع ادامه کتاب «پارک ژوراسیک» است که به‌دست مایکل کرایتون نگاشته شده است.در این رمان ادامه خطر ازدیاد دایناسورها را شاهد خواهیم بود که می‌تواند به قیمت نابودی آدمی نیز بیانجامد.

 

رویدادهای آخرزمان به باور مسیحیان

در این کتاب با یاری گرفتن از بخش‌های گوناگون کتاب مقدس بالاخص عهد جدید، به بررسی رویدادهای آخرالزمان، بازگشت مسیح و چگونگی انجام قیامت خواهیم پرداخت.

نویسنده: آرمان رشدی

 


این کتاب ارزشمند نخستین اثری است که به سرگذشت زرتشتیان پس از پایان روزگار ساسانیان می‌پردازد. در این کتاب شرح رویدادها و چگونگی زندگی زرتشتیان، مهاجرت‌ها و سختی‌هایی که برای نگهداری کیش و آیین خود داشته‌اند آمده است.

در بخش‌های این کتاب به بررسی مهاجرت زرتشتیان به هندوستان، و همینطور چین و آفریقا پرداخته شده است. از اوضاع زرتشتیان در دوران حکومتهای گوناگون از جمله در روزگار صفویه، قاجار تا تاریخ معاصر سخن رفته است.

نویسنده: رشید شهمردان

 


کتاب ارزشمند "حسین وارث آدم، یکی از شاهکارهای "دکتر علی شریعتی" می‌باشد. خواندن این شاهکار را به تمام بزرگ مردان ایران زمین توصیه میکنیم.

نویسنده: دکتر علی شریعتی

 


منطقه میان‌رودان (بین‌النهرین) یکی از کهن‌ترین زمین‌هاییست که انسان متمدن در آن به زندگی پرداخت. از روزگاران دور تمدن بسیار کهن سومر و پسین‌تر تمدنهای بابل و آشور برای سده‌ها در این منطقه نگه‌دارنده مشعل تمدن بودند.

بسیاری از باورهای ادیان گوناگون برگرفته شده از باورهای مردمان باستانی این منطقه است. در این کتاب با بررسی کتیبه‌ها و نوشته‌ها و یادگارهای دوران باستان، به پژوهش درباره بهشت و دوزخ و اعتقاد به جهان پس از مرگ و رویدادهای پس از آن خواهیم داشت.

نویسنده این کتاب خانوم "ن.ک.ساندرز" دارنده لیسانس "تاریخ باستانی اروپا" از "دانشگاه آکسفورد" می‌باشد که چندین بار به خاورمیانه گذر داشته و از نزدیک با کاوشهای باستان شناسی بین‌النهرین برخورد داشته است. او حماسه باستانی گیلگمش را نیز به زبان لاتین ترجمه کرده است.

نویسنده: ن.ک.ساندرز

مترجم: ابوالقاسم اسماعیل‌پور

 


کتاب "خداشناسی زرتشتی" نوشته "مانک جی نوشیروان جی دهالا" از موبدان و پارسیان پاکستان است. در این کتاب به بررسی باور به خدا در بین ایرانیان باستان، پیش از برآمدن زرتشت میپردازیم و رفته رفته با خدای یگانه ای که زرتشت از آن سخن میگفت آشنا میشویم. سپس به دوران میانه رسیده و به بررسی خداشناسی مزدیسنان میپردازیم.

نویسنده: مانک جی نوشیروان جی دهالا

مترجم: موبد رستم شهزادی

 


خاندان صفویه از نامدارترین خاندان ایرانی است. شاه اسماعیل صفوی، شاه عباس کبیر، شاه تهماسب و … از پادشاهان شایسته این خاندان بودند که نخستین حکومت صددرصد مستقل ایرانی را پس از اسلام بنا نهادند.

نام صفویه از نیای بزرگ این خاندان، شیخ صفی‌الدین اردبیلی برگرفته شده است. شیخ صفی از سرشناس‌ترین صوفیان و عرفای آذربایجان و مورد احترام همه مردمان آن نواحی بود.

بیشتر شیخ صفی را از ترکهای آذربایجان و از نسل امام موسی کاظم(ع) میدانند. در این کتاب به بررسی شجره نامه و تبار شیخ صفی پرداخته و نیاکان اورا بازشناسی خواهیم کرد و درستی افسانه‌های پیرامون این شخصیت برجسته را خواهیم دانست.

نویسنده: احمد کسروی

-
-

 


موزه بریتانیا از پربارترین موزه‌های حال حاضر دنیاست که بسیاری از یافته‌های باستان‌شناسی از تمدن‌های چهارگوشه جهان را در خود جای داده است. از جمله بخش‌های بسیار پربار این موزه بخش ایران باستان است که یادگارهای بیشماری از دورترین زمان‌های تاریخ کشور ایران را در خود جای داده است.
آثار باستانی ایرانی باشنده در این موزه از یافته‌های باستانی به دست آمده از عیلامی‌ها، مادها و پارس‌ها تا دوره اشکانیان و ساسانیان و سپس ایران پس از اسلام را در برمیگیرد.
در این کتاب عکس‌هایی از بیشمار آثار مربوط به ایران باستان از این موزه با توضیحات تکمیلی برای دوستداران فرهنگ و تاریخ ایران بزرگ آماده شده است.

نویسنده: جان کورتیس
مترجم: آذر بصیر

-
-

 


سارگون دوم از نیرومندترین، بزرگترین و سنگ‌دل‌ترین پادشاهان آشور است. او در زمان پادشاهی خود، بارها به شهرهای درون فلات ایران یورش آورد و گاهی نیز رویکردهای سازش‌کارانه با برخی از فرمانروایی‌های درون فلات ایران پدید آورد (پیش از به قدرت رسیدن مادها در ایران).

نسک پیش روی، ترجمه و برگردان یکی از سنگ‌نبشته‌های او با نام "کتیبه تنگی‌ور" بدست آمده در جایگاهی به همین نام می‌باشد.

ترجمه و گزارش این سنگ‌»بشته به دست عالم نعیمی، و بر پایه متن انگلیسی گرنت فریم طبع گشته است.

-
-

در این کتاب بسیار ارزنده پژوهشی پیرامون تاریخچه هر یک از حروف سی و دو گانه الفبای فارسی خواهیم داشت و به بررسی تک تک حروف الفبای فارسی و شناسایی ریشه آن در دبیره‌های پهلوی، اوستایی و مانوی میپردازیم.

در این جستار به این آگاهی خواهیم رسید که پنجاه درصد از حروف الفبای امروزین ما برگرفته شده از حروف الفبای مانوی است. سی درصد آن ازالفبای اوستایی(دین دبیره) و هشت درصد آن از الفبای پهلوی برگرفته شده است و نه تنها الفبای ما ریشه در الفبای عربی ندارد، که حتی الفبای عربی هرگز در درازای تاریخ باشنده نبوده است.

شوربختانه ما ایرانیان نیز به دلیل ناآگاهی و دانش کم در این زمینه، ناخواسته با بیگانگان همگام شده و الفبای خود را که میراث با ارزش نیاکانمان است، دو دستی به بیگانگان پیشکش کرده و الفبای عربی مینامیم. امید است که زین پس هر ایرانی بسته به توان و جایگاهی که دارد بکوشد تا این یادگار ارزنده پدرانمان را بازپس‌گیری کنیم.

بر هر ایرانی واجب و بایسته است که این جستار را بخواند تا با کوشش خود بتواند در بازپس‌گیری فرهنگ ایرانی دزدیده شده توسط بیگانگان، گامی بردارد.

نویسنده: بهمن انصاری
 
.
.

به تازگی این سخن گسترش یافته است که دبیره امروزین که ما با آن مینویسیم، الفبای عربی است.اما آیا به راستی این رسمالخط؛ الفبایی عربیست یا دبیره‌ای ایرانی؟

بسیاری بر این باورند که پس از سرنگونی پادشاهی ساسانیان و چیرگی اعراب بر ایران، خط و الفبای اعراب بر ایرانیان تحمیل شد و دبیره پهلوی که الفبای ایرانیان پیش از یورش عرب بود، فراموش گشت. این دسته میگویند که خط امروزین ما یادگار اعراب است و باید به سوی خط پهلوی که خط کهن ایرانی است یا خط فینگلیش که الفبای امروز دنیاست، پیش رویم.

شوربختانه این باور به اندازه‌ای گسترش یافته است که نه تنها بسیاری از ما ایرانیان نیز آن را پذیرفته‌ایم و دبیره‌ و الفبای خود را که امروز به آن مینویسیم، الفبای عربی می دانیم، بلکه این انگاره و دیدگاه را در بیشتر دانشگاه‌های کشورهای گوناگون دنیا، پذیرفته‌اند و منتشر میکنند.

در این کتاب با استفاده از کتیبه‌ها و اسناد باستانی ثابت و پایسته میشود، که این الفبا و خطی که ما امروز با آن سرگرم نوشتن هستیم، دنباله خط و الفبای پهلوی/اوستایی و مانوی است که در دوره ساسانیان مورد استفاده قرار میگفت، و الفبای پهلوی/اوستایی نیز دنباله خطی است به نام خط آریایی (که داریوش در کتیبه بیستون به آن اشاره میکند) و از دوره مادها رایج بوده است. بر هر ایرانی بایسته و واجب است تا این جستار را بخواند و در حد توان خود، جلوگیری کند از دزدی خط و الفبای و فرهنگ والاگوهر و ریشه‌دار ایرانی/آریایی به دست کشورهای بیگانه.
.
نویسنده: بهمن انصاری
 
.
***
.
برای خواندن چکیده‌ای از این مقاله بسیار دلچسب و جذاب، اینجا را کلیک کنید.
.
.

 


مختار بن ابى عبیدة از قبیله ثقیف؛ کـه قبیله‌ای نامور از اعراب سرزمین طائف اسـت، می‌باشد. کنیه‌ او ابواسحاق و لقـبش کـیـسـان به معناى زیرک و تیزهوش است؛ کسی است که به خونخواهی حضرت اباعبدالله الحسین(ع) قیام کرده و تمام قاتلین حضرت را به درک واصل کرد.

وى ادب و فضائل اخلاقى را از مکتب اهل بیت پیامبر آموخت. مختار در جوانی در محضر امیرالمؤمنین(ع) بود .

پنج سال بعد از رویداد کربلا، مختار در کوفه به خونخواهی برخاست و بسیاری از قاتلین کربلا را کشت و ۱۸ ماه بر مسند حکومت نشست.

امام محمد باقر(ع) درباره مختار و خطاب به پسر مختار فرموده است:
خدای پدرت را رحمت کند که خون‌های به ناحق ریخته شده خاندان ما را باز ستاند.

نویسنده: تهماسب طالبی

-
-

کتاب ارزشمند و پرهیجان "سفرنامه ماژلان"، شرح ماجرای شگفت انگیز و باور نکردنی دریانورد جسور پرتغالی و گروه اسپانیایی او برای سفر به مشرق زمین از طریق دریاهای ناشناخته و سرزمینهای گمنام است.
در میان سفرهای دریایی که برای پیدا کردن راهی نزدیکتر به سوی هند و چین و خاور دور آسیا انجام گرفته بود، سفر دریانورد ماژلان، از شگفت انگیزترین‌ها بود. "سفرنامه ی ماژلان" که بی تردید بزرگترین و حیرت انگیز ترین ماجرای دریانوردی تاریخ بشر است ،به دو بخش تقسیم می شود:
نخست تهیه‌ی مقدمات و حرکت از اسپانیا به سوی غرب.
دوم گذشتن از تنگه ی ماژلان و رسیدن به سرزمین های دور و اغلب ناشناخته ی تا آن زمان و جزایر ادویه که هدف اصلی این سفر دریایی بود.

خواندن این کتاب فوقالعاده را به همه مخاطبان سایت تاریخ‌بوک توصیه میکنیم

نویسنده: پیگافتادی لومبارد
مترجم: ذبیح الله منصوری

 


نویسنده : بهمن انصاری(سوشیانت)

      روزگاریست که بر پایه  آوازه‌گری (تبلیغات) گروه‌هایی معلوم‌الحال، شماری کوشش  دارند که اسلام را آیینی عربی و تازی نشان داده و یورش ستمگرانه عمرابن‌خطاب و لشگر تازی به ایران را یورش اسلام به ایران خوانند و سپس با پویشی سنجیده بر روی آیین زرتشتی و نامیدن این کیش به نمونه یک دین ایرانی؛ و بزرگ کردن پادشاهانی چون کوروش هخامنشی، و برانگیختن سُهش‌های (احساسات) ناسیونالیستی و میهن‌پرستی، ما را از دوست‌داری اورمزد (عشق به خدا) جدا کرده و اسلام را آیینی واداری (تحمیل شده) بنامند.

 

 

ادامه‌ی خواندن

خاندان نوبَختی یکی از خاندان‌های مشهور ایرانی هستند که از نیمه سده دوم تا اوائل سده پنجم هجری می زیسته‌اند. در میان آنان اندیشمندان و بزرگانی در زمینه ستاره‌شناسی، ادبیات، کلام‌شناسی، دیوان‌سالاری و دبیری بوده‌اند. بیشتر افراد این خاندان جز یک یا دو نفر، شیعه مذهب بوده‌اند.

نیای این خاندان، نوبخت اخترشناس زمان منصور، خلیفه عباسی بود که در بین سالهای 158 ـ 136 ق، میزیسته و پیرو دین زرتشت بود. سپس به اسلام گروید و به دربار خلفای عباسی راه یافت و در راه گسترش دانش‌ و پیشرفت تمدن اسلامی یاوری‌های چشمگیری از خود نشان داد. در دانش ستاره شناسی، بسیار چیره بود. فرزندان و نوادگان نوبخت در زمان‌های گوناگون هرکدام در زمینه دانش‌هایی چون: مترجمان چیره دستِ زبان فارسی به عربی، ستاره شناسی، فیلسوف و عرفان و حکمت، علم فقه و چکامه سرایی(شاعری) سرآمد بزرگان گشته و هتا بسیاری نیز به دربار خلیفه راه یافتند.

گرچه خود نوبخت پس از مسلمان شدن در دستگاه سنی مذهب خلفای بغداد به سر برد اما پسین‌تر همه نوبختیان به مذهب شیعه گرویدند و جزو شیفتگان اهل بیت شدند.

.
.

نگاهی به جنبش‌ها و خیزش‌های ایرانیان، پس از چیرگی اعراب بر این سرزمین در سرزمین‌های گرگان، تبرستان، دیلمستان، گیلان، ری، کاشوین(قزوین) تا اصفهان و خوزستان.

در این کتاب مهند، میبینیم که مازیار چگونه در برابر دست‌اندازی اعراب شورید و با دلاوری در کنار بابک خرم‌دین کشته شد و سپس مرداویج از خاندان‌های ایرانی در مقابل چیرگی اعراب خیزش کرد و چنان نزد ایرانیان دوست‌دار بود که در روز مرگ او هزاران نفر با پای پیاده برای خاکسپاری او تا ری پیش آمدند. در کتاب تاریخ‌الخلفا آمده است که مرداویج چنین به زبان آورده بود که "من پادشاهی ساسانیان را بازمیگردانم".

نویسنده: امیرحسین خنجی

 


رویدادنامه نبونید-کوروش، واپسین نمونه از سنت کهن و دیرین رویدادنامه‌‌نگاری بر پایه گاهشماری در میانرودان(بین‌النهرین) است. این سنگ‌نبشته به نگارش رویدادهای سال نخست پادشاهی نبونید (۵۵۶/ ۵۵۵ پیش از میلاد) تا سال نخست چیرگی کوروش هخامنشی بر بابل (۵۳۹/ ۵۳۸ پیش از میلاد) میپردازد.

این سنگ‌نبشته  پیش از منشور کوروش نوشته شده و یکی از کهن‌ترین منابعی است که به بررسی زندگی کوروش هخامنشی میپردازد و کهن‌ترین سند مکتوب از زمان پادشاهی کوروش هخامنشی است. این سند بسیار ارزشمند است زیرا کهن‌ترین بن‌گاه و آبشخور بازگویی پیروزی کوروش بر سرزمین‌های دیگر همیدون چیرگی بر بابل؛ کهن‌ترین بازگوکننده جنگهای کوروش و ایشتوویگو(واپسین پادشاه ماد)، بازگویی رویدادهای سال‌های پادشاهی نبونید، آخرین شاه بابل و پایان همیشگی خودایستایی(استقلال) بابل و نابودی بابل به دست کوروش است.

رویدادنامه نبونید- کوروش، سنگ‌نبشته‌ای گلی و دو رویه به دبیره و زبان نوبابلی(اَکـدی) و به بلندای ۱۵ سانتیمتر است.

این کتاب، نخستین برگردان و ترجمه فارسی از این سنگ‌نبشته است که در ایران منتشر میشود.

نویسنده: بهمن انصاری

.
.

کتاب "تاریخ ادیان و مذاهب جهان" یکی از کاملترین کتب در زمینه ادیان در چهار گوشه گیتی و پیدایش مذاهب الهی و غیر الهی از دورترین روزگاران تا دوران متاخر است. در این کتاب از ادیانی چون اسلام، مسیحیت، یهودیت، زرتشتیت و ادیان غیر الهی چون توتمیسم، فتیشیسم، بودایی، شینتویی،برهمن، مهرپرستی، کنفوسیوسی، مانوی و … با تاریخچه و شیوه پیدایش و تکامل و اعتقادات آنها به طور کامل نام برده شده است.

مولف: عبداللّه مبلغى آبادانى

..

.
.

در این کتاب ارزشمند به بررسی روایات و رویدادهای زندگی بزرگان دودمان هخامنشی چون کوروش و داریوش و خشایارشا و اردشیر، و دیگر ایرانیان در تورات و سپس در انجیل میپردازیم.

بشارت تندرستی عیسی در چین توسط آلوپن که یک ایرانی بود، حضور سه مغ زرتشتی بر بالین عیسی به هنگام تولد و زندگانی تنی چند از پیامبران بنی اسرائیل چون دانیال و عزرا درون خاک و امپراطوری ایرانی تنها معدودی از مطالب پربار این کتاب هستند.

نویسنده: الن هانتزینگر

 

 


اسطوره زندگی زردشت نام کتابی است که در آن دربارهٔ شخصیت تاریخی زردشت، زندگی اساطیری وی، با یاری بنگاه ها و منابعی چون کتاب های پنجم، هفتم و نهم دینکرد، گزیده زادسپرم، دو فصل از روایات پهلوی، وجرکردینی، زراتشت‌نامه و همچنین بخشی از کتاب عربی ملل و نحل پژوهش و گفتمان شده‌است.

درباره زندگی زردشت و سرگذشت او منابعی کم و بیش در دوران های مختلف نوشته شده است. قدمت این منابع گاه از دوران کوتاه پس از زندگی او، تا دوره اشکانیان و ساسانیان، و سپس منابع نوشته شده به زبان عربی در صدر اسلام میرسد که بیشتر پیرامون شخصیت اسطوره ای او شکل گرفته است.

فهرست مطالب:
پیشگفتار
شخصیت تاریخی زردشت
شخصیت اساطیری زردشت
معرفی منابع
بخش نخست:
دینکرد هفتم
دینکرد پنجم
دینکرد نهم
بخش دوم: گزیده های زادسپرم
بخش سوم: روایات پهلوی
بخش چهارم: وجرکرد دینی
بخش پنجم: زراتشت نامه
بخش ششم: ملل و نحل

نویسندگان: احمد تفضیلی، ژاله آموزگار

.

پسوورد فایل : www.tarikhbook.ir


گزنفون مورخ یونانی است. او در میان سالهای ۴۳۰ تا ۳۴۵ پیش از میلاد میزیست و اکثر روزگار زندگی خود را در آسیا و ایران باستان سپری کرد. گزنفون از شاگردان سقراط بود. پس از زمان شاهی داریوش دوم و همسرش ملکه پروشات، به عنوان سپاهی اجیر در لشکرکشی کوروش کهتر بر علیه برادرش اردشیر دوم شرکت کرد. پس از مرگ کوروش سپاهیان یونانی گزنفون را به رهنمونی و سروری خود برگزیدند او توانست بازماندهٔ سپاه یونان را از طریق ماد و آسیای صغیر به یونان برساند.

کتاب کوروش‌نامه با توجه به داستانهایی که از کوروش هخامنشی (کوروش بزرگ) شنیده بود نوشت. این کتاب البته کتابی طراز اول نیست و بیشتر از اینکه جنبه تاریخی داشته باشد همچون یک رمان و کتابی داستان است و غیز قابل استناد در مسایل تاریخی است. باری به علت کمبود منابع درمورد مکوروش هخامنشی گاهی نیز به این کتاب استناد میکنند.

 

 


در این کتاب پرارزش به تاریخ اولیه ایران پیش لز دوره مادها و هخامنشیان میپردازیم. برهه‌ای حساس که هنوز زرتشت و عقاید دلچسب او کلیت فرهنگ ایران را تحت شعاع قرار نداده. تمدنهای لرستان، تمدنهای حوالی زاگرس، تمدنهای پیرامون البرز، دشت خوزستان، باورها و عقایدها، مراسم تدفین و ازدواج، ایزد بانوان، زراعت و خانه سازی، ریش سفیدان و نقش آنها، تمدن پرشکوه عیلام و خوزی، هیتی ها و میتانی ها، نظام گروهی آریاییان، آیین قدیم از دیدگاه اوستا، مادها و هخامنشیان و … از مباحثی است که در این کتاب عالی مورد مطالعه قرار خواهیم داد.

نویسنده و پژوهشگر: هاشم رضی

 


در این کتاب ارزشمند میخوانیم: بازشناسی رستم و سرشت تاریخی او، شوندهای نبود نام زال و رستم در اوستا، آشنایی با اسلاف و اخلاف رستم، پیوند خاندان زال با گرشاسپ یا نیستی پیوند آنها و … .

به کوشش : ژاله آموزگار، نسترن صفاری و مظاهر مصفا

.
.

نسک زیبای سوشیانت (موعود زرتشت) کتابی است بسیار کامل و کاربردی، به قلم استاد ابراهیم پورداوود.

سوشیانت موعود و منجی آخرزمان به باور زرتشتیان می‌باشد. تمام باورهای ظهور منجی در یهود (ماشیا=مسیحا)، نصاری (عیسی،فارقلیط) بودایی (بودای‌پنجم) و اسلام (مهدی) نشات گرفته از دین کهن زرتشتی است. به باور زردشتیان، شخصی به نام استوت‌ارت با لقب سوشیانت (=سود رساننده)  از تخم زردشت در روز تن‌پسین (دوره آخرالزمان) قیام کرده و اهریمن و دیوهای پلید را با کمک پهلوانان اسطوره ای ایران از بین می‌برد و گیتی برای همیشه از شر بدی و پلشتی زدوده خواهد شد. در آخر این نسک ارزشمند استاد پورداوود سخنی کوتاه درباره کتاب دساتیر و موهومات آذرکیوان، به میان آورده است.

 

 


گزارش و نگارش: بهمن انصاری (سوشیانت)

رستم جهان پهلوان ایرانی است که داستان او از دوره مادها تا هخامنشیان و سرانجام اشکانیان، به صورت سینه به سینه نقل شده و در این دوره مکتوب گشته است.
از رستم در متونی چون بندهشن، سکسیران، درخت آسوریک، روستخم‌و‌سپنددات و… داستانها نقل شده و سرانجام، بیشتر این روایات به وسیله حکیم سخن، حضرت فردوسی به نظم درآمده و برای همیشه حفظ گشته است.
اما علاوه بر موارد بالا، منبعی که کمتر مورد پژوهش اساتید تاریخ قرار گرفته است، متونی کشف شده به زبان سغدی است که داستانی از رستم را در بر دارد که نه در شاهنامه و نه در هیچ یک از منابع پهلوی یافت نشده است.
محل یافته شدن داستان رستم غارهای هزار بودا نزدیک شهر توئن هوانگ در ایالت کانسوی چین بوده است.
از آنجا که آغاز و پایان نسخه ی سغدی افتاده. گمان بر این است که متن موجود سغدی بخشی از داستان مفصل تری بوده که موضوع اصلی آن داستان جنگ رستم با دیوان است.
کتاب فوق، با دو ترجمه از زبان سغدی؛ یکی ترجمه واژه‌به‌واژه و دیگری ترجمه آزاد، به همراه مقاله ای با نام "رستم و زال و تبار پهلوانان سیستانی" برای شما طبع گشته است.

 

 


کتاب «رنج‌های بشری»، اثری است ارزنده از دکتر غیاث‌آبادی، برای جلوگیری از تحریف تاریخ و گفته شدن ناگفته های تاریخ؛ به خصوص تاریخ هخامنشیان، از روی منابع دست اولی چون منشور کوروش هخامنشی، کوروش‌نامه گزنفون، کتیبه های داریوش در بیستون و پارسه (تخت‌جمشید)، نوشته های کتزیاس و هرودوت درباره هخامنشیان، عهد عتیق (تورات) و … .
یکی از مهمترین اهداف این کتاب، صیانت و نگهداری از شخصیت حقیقی کوروش هخامنشی و مبارزه با تحریف واقعیت و مخالفت با ساخت کوروش افسانه ای؛ به دست اشخاصی است که استاد غیاث‌آبادی به طنز، آنها را کوروش‌پرستان مینامد.
همچنین کتاب کوچکی با نام «درآمدی بر مناسبات مدنی جوامع باستان و غلبه سلطه‌گری» به همراه چند مقاله کوتاه از دکتر غیاث‌آبادی در محکوم کردن نژادپرستی، در ابتدا و انتهای این کتاب گنجانده شده است.

نویسنده: رضا مرادی‌غیاث‌آبادی

 

 


سینوهه نام پزشکی بزرگ در زمان فرعون آخناتون، یکی از فراعنه بزرگ مصر است. این داستان را میکا والتاری نویسنده فقید فنلاندی، بر اساس وقایع دوران فرعون آخناتون نوشته شده‌است. در مورد این که سینوهه شخصیتی است تاریخی-واقعی یا شخصیتی افسانه‌ای و ساخته‌ی ذهن نویسنده، چیزی دانسته نشد، شاید او نیز همانند رستم، یل سیستان باشد که وجود تاریخی داشته و فردوسی بزرگ از او «رستم داستانی» را ساخته است.

این کتاب توسط ذبیح‌الله منصوری و دکتر احمد بهپور به فارسی ترجمه شده ‌است.

دانلودجلدنخست                  دانلود جلد دوم                   دانلود جلد سوم

                                     

 


نسک فوق پژوهشی است کامل، جامع و ارزنده از تمام متن‌ها و کتاب‌های باقی مانده از روزگاران کهن چون: یشت‌ها، گات‌ها، وندیداد، ماه‌فروردین‌روزخرداد‌، دینکرت و … به همراه متن‌های باقیمانده از کتب هندی قدیم چون وداها و مهابراهات و همینطور آثار دوره اسلامی از بیرونی، مسعودی، ثعالبی و … و صد البته با کمک منظومه‌های حماسی شاهنامه، گرشاسپنامه و سام‌نامه؛ برای بازشناسی، تبارشناسی و بازیابی هرچه کاملتر زندگی‌نامه و افسانه‌های مربوط به جهان پهلوان بزرگ ایران زمین گرشاسپ سامِ نریمان از دودمان جم.
به تمام هم میهنان ایرانی و دوست‌دار فرهنگ کهن ایران زمین پیشنهاد میکنم تا این نسک بسیار ارزشمند (که یکی از کاملترین پژوهش‌ها در زندگی پهلوان ایرانی گرشاسب میباشد) را مطالعه فرمایند.نسک فوق با فونتی بسیار روان، زیبا و چشم‌نواز برای اولین بار از این تارنما برای نشر الکترونیک آماده گشته است.

به اهتمام: بهمن سرکاراتی و بهمن انصاری

 

 


نویسنده: بهمن انصاری (سوشیانت)

وظیفه دوستداران تاریخ ، حفظ تاریخ با تمام زیبایی‌ها و کاستی‌هاست، در این کتاب به بررسی رفتارها و وجناتی از کوروش هخامنشی میپردازیم و نکاتی را بازگو میکنیم که اکثر پژوهشگران در قرن اخیر برای استفاده ابزاری از نام کوروش، تعمدا آنها را مخفی نگاه داشته‌اند.

 

 


"هفت ها" یا "هفت هات" یا "هپته هائیتی" بخشی از یسناست که در دل گات‌ها (سروده‌های زردشت) جای گرفته است. هفت‏ها گرچه مجموعه‏ای جدا از گاهان است و از نظر مضمون و درون‏مایه با گاهان تفاوت‏هایی دارد،اما از نظر شیوه‏ی نگارش و زبان به کار گرفته شده،با گاهان همسو است.

بررسی داده‏های زبانی هفت‌ها نشان می‏دهد که فاصله زمانی‏ چندانی میان گاهان و هفت‏‌ها وجود ندارد. از یک سو برخی اعتقاد دارند که هفت‌ها مدتی پس از مرگ زرتشت توسط یاران نزدیک و شاگردان او (چون جاماسپ) نوشته شده است. از سوی دیگر با بازنگری محتوای‏ گاهان و هفت‏‌ها روشن می‏سازد که بسیاری از دیدگاه‏های اساسی‏ هفت‏‌ها مانند پرستش و ستایش آب و آتش و زمین، نام نبردن از زردشت‏، بی مرگی‏ مبارزه بین خیروشر مظهر شر یعنی اهریمن ( aiaro mainiiu ) و همیدون اعمال پادافراه توسط اهورامزدا و… جایی در گاهان ندارند و بیشتر با آرا و عقاید و آموزه‏های پیش زردشتی هم خوانی دارند. این دسته اعتقاد دارند که اندکی پس از درگذشت زردشت که هنوز آداب و مناسک آیین پیش زردشتی، کمابیش رواج داشت و به دست‏ فراموشی سپرده نشده بود،مجموعه‏ای آیینی از تلفیق هردو دیدگاه‏ فراهم کرده و با قرار دادن آن در جای امنی،یعنی در میان گاهان- که پیروان راستین زردشت در نگهداری آن بسیار کوشا بودند-بقای‏ هفت‏ها و مصون ماندن آن را از تعبیر و تصرف تضمین کرده باشند.

نویسنده: دکتر مهشید میرفخرایی

ویرایش و نشر: بهمن انصاری

 

 


مانویت یکی از جنبش‌های مهم عصر ساسانی است. آیین مانوی ترکیبی از فلسفه بودایی، عقاید ایرانی زرتشتی و غیر زرتشتی، مسیحیِ گنوسی موجود در میان‌رودان (بین‌النهرین)، عقاید قدیمی بابلی، فلسفه هلنی (یونانی جدید) و بخش‌هایی از ادیان سامی است. مانی نقاش که خود را آخرین پیغمبر الهی می‌نامید، بر این باور بود که او همان فارقلیطی است که عیسی مسیح بشارت داده و حتی شاید خود را سوشیانت، موعود آیین زرتشتی ویا بودای پنجم نیز می‌نامید. مانی اولین پیغمبر را زرتشت و پس از او بودا و سپس عیسی میدانست و خود را چهارمین و آخرین پیامبر برگزیده از خداوند میدانست.

نسک حاضر، پژوهشی است ارزنده در باب شخصیت عیسا مسیح در متون و کتاب‌های بجا مانده از مانی نقاش و شاگردان و پیروان آیین مانوی که برای شما طبع گشته است.

نویسنده: دکتر فرخ حاجیانی

 

 


پژوهشی ارزنده از جناب آقای جلال خالقی مطلق در سه بخش؛ از گرشاسب‌نامه، اثر سترگ حکیم اسدی طوسی.

نویسنده: جلال خالقی مطلق

 

 


پژوهشی ارزنده و بسیار نیکو در باب گناهی که بزرگ پهلوان ایرانی، گرشاسپ (سام نریمان) مرتکب شد و در پی آن اهورامزدای پاک، نیروی جاودانگی را از او سلب کرد. ایدون در این گزارش علاوه بر منابع ایرانی چون اوستا و بندهش، از منابع هندی ،سغدی و چینی که روایات حهان‌پهلوان گرشاسپ را در بردارد استفاده شده است.

نویسنده: معصومه باقری

 

 


با نگاهی به تاریخچه‌ ورود جماعات ترک به ‌درون ایران، جاگیر شدنشان در آذربایجان و ترک ‌زبان شدنِ مردم آذربایجان. آذربایجان در سلطه عرب، خودمختاری آذربایجان در خلافت عباسی، ترکان و توران و موضوعات دیگر.

نویسنده: امیرحسین خنجی

 

 


پژوهش ارزشمند شادروان احمد کسروی درباره‌ی زبان بومی مردم آذربایجان پیش از خزش زبان ترکی.

چاپ نخست این کتاب در سال 1304 و برای بار دوم و سوم به ترتیب در سالهای 1317 و 1325 تجدید چاپ شده است. متن این کتاب- ظاهرا- توسط باهماد آزادگان برای نشر الکترونیک تهیه شده است و در وبگاه ایران تاریخ نیز منتشر شده است.

من با اجازه ای ناگرفته از تهیه ‌کنندگان کتاب و برای خدمت به تاریخ و فرهنگ ایران زمین ، این نسک ارزشمند را بدون هیچ‌گونه دستکاری در این وبگاه منتشر می‌کنم.

نویسنده: احمد کسروی

 

 


پژوهشی ارزنده در رابطه با مهاجرت آریاییان و اثبات این نکته مهم که آریاییان از سرزمین دیگری به داخل فلات ایران مهاجرت نکرده‌اند؛ بلکه گروهی کوچک از آنها از داخل فلات ایران به سرزمینهای هند در خاور و اروپا در باختر کوچ کرده اند.

نویسنده: فاروق صفی‌زاده

 

 


در این کتاب تاریخچه و نژاد و تبار مردمان تاجیک و هم‌ریشه بودن آنها با آریایی‌ها و پارس‌ها را مرور میکنیم، سپس به نقش تاریخی آنها در جنبش‌های آزادیخواهی پس از استیلای عرب اشاره ای دقیق میکنیم و با حکومت‌های ایرانی برآمده از این خطه چون سامانیان و خاندان‌هایی چون برمکیان و اشخاص تاثیر گذاری چون افشین سخن را ادامه میدهیم. از مفاخری چون رودکی و دیگر شعرای پارسی‌گوی ایرانی برآمده از تاجیکستان، و بازخوانی چند بیت بسیار قدیمی ایرانی از شعرای این منطقه پژوهش خود را ادامه میدهیم.

نویسنده: دکتر امیرحسین خنجی

 

 


نیرنگستان، نام نسکی از صادق هدایت است. نیرنگستان در اینجا به معنی فرهنگستان است. منابع اصلی هدایت برای نگاشتن این هنگ بی نظیر به پیش از اسلام بر می گردد و از جمله نسکهایی چون : «ارداویراژنامه» ، «شایست نشایست» ، «دینکرت» ، «بند هشن» ، «هیربدستان و نیرنگستان» و … .
هدایت باورمند است که بیشتر این باورها و آیین‌ها از آن جا وارد فرهنگ ایرانی شده که جادوگران در دوره نگارش اوستا نفوذ زیادی داشته اند و اوستا بر علیه آنها این احکام را صادر کرده که بعدها بروی عادات و پندارها و باورها و آیین‌های رایج درآمده. چراکه کهن‌ترین بخش اوستا همان گاتها می‌باشد و بخشهای مورد بحث بعدی به اوستا ملحق شده است.
این کتاب چون فرهنگی کامل در چندین فصل طبقه بندی شده است: آداب و تشریفات زناشویی؛ تاریخچه؛ زن آبستن؛ اعتقادات و تشریفات گوناگون؛ آداب ناخوشیها؛ برای برآمدن حاجت ها؛ خواب؛ مرگ؛ تفال ناشی از اعضای بدن؛ احکام عمومی؛ دستورها و احکام عملی؛ چند اصطلاح و مثل؛ گیاه‌ها و دانه ها؛ خزندگان و گزندگان؛ پرندگان و ماکیان؛ بعضی از جشن‌های باستان؛ افسانه‌های عامیانه و … .

نویسنده: صادق هدایت

 
.
.

«دو قرن سکوت» کتابی است مهم و قابل استناد، درباره سرگذشت ایران در دو سدهٔ نخست پس از سلطهٔ اعراب . نام کتاب به خفقان و سکوت حاکم بر ایران در آن دو قرن اشاره دارد.«دو قرن سکوت»، تاریخ حوادث سیاسی و اجتماعی ایران است در دو قرن آغازین اسلام. آنچه در آن دو قرنی که از سقوط دولت ساسانی تا روی کار آمدن نخستین دودمان ایرانی پس از اسلام؛ یعنی دودمان طاهریان، بر ایران گذشت.
قیام‌های بزرگ در طی این دو قرن پدید آمده‌است و حوادث مهم و شگرف بی‌نظیری مانند جریانات ابومسلم و مقنع و بابک و مازیار و افشین در این روزگار به صحنه حوادث تاریخ ایران پای نهاده‌است. عقاید و افکار تازه مانند آیین شیعه و زیدیه و نهضت‌های مهم مانند نهضت شعوبیه و سیاه جامگان و سپید جامگان و سرخ جامگان در این روزگاران روی نموده‌است.

نویسنده: دکتر عبدالحسین زرین‌کوب

 

 


تویسنده: بهمن انصاری (سوشیانت)

در این کتاب ارزشمند به بررسی آموزه‌های دگردیسی و بدعت گذاری های پولس در دین مسیحیت میپردازیم و مروری میکنیم بر این نکته مهم که چگونه پولس کیش توحیدی و آسمانی عیسی را تبدیل به آیینی مبتنی بر شرک و سه گانه پرستی کرد. سپس به بررسی جایگاه امروزین او در بین مسیحیان میپردازیم و در نهایت کوشش میکنیم تا از انجیل راستین و حقیقی عیسی مسیح نشانه هایی بیابیم.

 

برای خواندن بخشهای بیشتری از این کتاب اینجا را کلیک کنید.

ادامه‌ی خواندن

اثری زیبا از احسان طبری مرکب از "افسانه های ماخوذ از اساطیر، چند داستان تاریخی، مفاوضه‌ها و منظومه‌ها و گاهی شعر سپید" میباشد، که برخی از آنها برای نخستین بار طبع میشود. همچنین برخی دیگر در گذشته در داخل ایران یا خارج از ایران به شکل جداگانه طبع شده است. برخی از داستان های این مجموعه‌ی بینظیر عبارتند از:

1-اسطوره یوشت فریان. 2-درخت آسوریک. 3-برصیصا. 4-سقراط و زنجیر. 5-سقراط و شاعر. 6-خسرو ساسانی و مامون عباسی. 7-آناهیتا. 8-افراسیاب و مرگ. 9-آذرهمایونی و بلیناس. 10-افسانه سیزیف. 11-افسانه جه پلید. 12-در دوزخ. 13-خدایان از بند رسته. 14-دیوان شمس. 15-حزقیال و برده عیلامی. و… .


ایلیاد و ادیسه اثر هومر یونانی

هومِر، سراینده و داستان‌سرای یونانی است. وی کمابیش پیرامون ۸۰۰ سال پیش از میلاد می‌زیسته‌است. از این سراینده زبر‌دست، دو چکامه(منظومه) به نامهای ایلیاد و ادیسه به یادگار مانده است. همه‏‌ آنچه که ما درباره تاریخ و افسانه‌های یونان‌باستان می‌دانیم از این دو چکامه برگرفته شده است.

***

ایلیاد

ایلیاد، یادواره رزمی‌حماسی است که داستان بسته است به ربوده شدن هلن (زن زیباروی منلاس) به دست پاریس پسر پریام شاه ایلیون (تروا).

خواستگاران هلن هم‌پیمان شده بودند که چنانچه گزندی به هلن رسید شوهر اورا در کیفر دادن فرد آزار رساننده یاری دهند. از این روی سپاهی بزرگ به فرماندهی آگاممنون و با حضور پهلوانانی چون آشیل اولیس، پاتروکل، آژاکس و… به سوی شهر تروا روانه گردید تا هلن را از پاریس بازپس گیرند. سپاهیان یونان ده سال تروا را دورگیری (محاصره) کردند اما با دلاوری‌های پهلوانان تروا، به ویژه هکتور برادر پاریس و پشتیبانی خدایانی چون زئوس و آفرودیت و آپولون نتوانستند کامیاب شوند.

***

ادیسه

اُدیسه، دیگر یادواره کهن رزمی‌حماسی از هومر است. شیوهٔ بازگویی داستان‌ها در این چکامه، با چکامه ایلیاد دگرگون است.

چکامه ادیسه، سرگذشت بازگشت یکی از سران جنگ تروا (ادیسیوس فرمانروای ایساکا) است. در این سفر که بیش از بیست سال به درازا می‌انجامد، پیشامد‌های گوناگون و دشواری برای وی و همراهانش پیش می‌آید. در پایان ادیسیوس که همگان گمان می‌نمودند کشته شده، به میهن خود بازگشته و دست چنگ‌اندازان را از سرزمین و زن و فرزند خود کوتاه می‌نماید.

-
 
-
-

چکامه گیلگَمِش یکی از کهن‌ترین و نامدارترین یادگارهای پهلوانی و حماسی ادبیات تمدن باستان است که در سرزمین میان‌رودان(بین‌النهرین) پاگرفته است. کهن‌ترین نوشتار یافت شده از این حماسه، به زبان سومری می‌باشد که پیوسته(مربوط) به میانهٔ هزارهٔ سوم پیش از میلاد است. همچنین از این حماسه رونوشت‌ها و نسخه‌هایی به زبان‌های اَکِدی و بابِلی و آشوری باشنده(موجود) است.

درواقع گیلگمش یکی از شاهان راستینه و واقعی سومریان بود که بعد‌ها اورا اسطوره کرده و چکامه حماسی را برای او ساختند. بر پایه پهرست(فهرست) شاهان سومر، گیلگمش پنجمین شاه اوروک (یکی از شهرهای باستانی میان‌رودان در جنوب عراق کنونی) و پسر لوگالباندا بود که در پیرامون ۲۷۰۰ سال پیش از میلاد در یک دوره ۱۲۵ ساله بر سومریان فرمانروایی می‌کرد.

چکامه با پیشگفتار کوتاهی در ستایش گیلگمش و اروک، شهری که او بر آن فرمانروایی می کند؛ آغاز می شود. سپس می‌خوانیم که او پهلوانی چابک و ماجراجو است که با خودکامگی بر مردم اروک فرمان می راند، مردم ستمدیده اروک دست نیاز به درگاه خدایان دراز می‌کنند تا این فرمانروای بدنهاد و ستمگر را نابود کنند. خدایان که می دانند رفتار گیلگمش به شوند نداشتن هماورد در میان مردم روی زمین است، نخست انسانی بسیار زورمند و تنومند به نام انکیدو را می‌آفرینند و سپس زنی (کنیز مقدس) برگزیده می شود تا پرورش او را به دست گیرد. سپس داستان‌ها یکی پس از دیگری می‌آید و گیلگمش به جستجوی راهی برای جاودانگی و نامیرا شدن به سفرها میرود و رویدادهای شگرفی را کارآزمایی(تجربه) میکند.

حماسه گیلگمش در ۱۲ لوح ذکر شده است که به‌گونه فرگشته(به صورت کامل) میتوانید ار تارنمای تاریخ‌بوک دانلود کنید.

 
.
.

چکامه (منظومهٔ) گرشاسپ‌نامه از ارزنده‌ترین نوشتارهای پارسی و پس از شاهنامه فردوسی، والاترین یادواره حماسی ایرانی است.سرایندهٔ گرشاسپ‌نامه حکیم اسدی طوسی، سراینده سده پنجم هجری است. گرشاسپ‌نامه میانگین ۷۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ بیت دارد و پیرامون گرشاسپ، بزرگترین پهلوان ایران باستان است.

گرشاسپ جهان پهلوان ایرانی است که از او در اوستا بسیار نام رفته است و بی‌گمان بزرگترین و نام‌ور ترین مردمان در جهان باستان بوده است. در اوستا و به ویژه در یشتها گزارش دلاوری‌های او به گستردگی آمده است.

بن‌گاه (منبع) منظومه گرشاسپ‌نامه گویا از نوشتاری نثر باشد که آن نیز چه بسا نوشته شده از اوستای کهن است.

چیزی که آشکار است، اسدی از خود چیزی در در این چکامه نیاورده است. با بررسی داستانهای بازمانده از گرشاسپ در اوستای کنونی و  برابرسنجی آن با گرشاسب‌نامه، آشکار میشود که دست‌کم، آن بخش‌هایی از داستان گرشاسپ که امروزه در دسترس است، با منظومه گرشاسب‌نامه ناهمگونی و دوگانگی ندارد و این خود گویای سپرده‌داری (امانت‌داری) اسدی است.

بهمن‌ انصاری(سوشیانت) این کتاب را با همراهی تارنماهای www.TarikhBook.ir  و www.Ganjoor.net   برای نخستین بار در محیط اینترنت و با فرمت pdf ، منتشر کرده است.

.

نامه پهلوانی – کامل‌ترین کتاب آموزشی یادگیری الفبای پهلوی

کتاب ارزشمند "نامه پهلوانی" کاری از "استاد فریدون جنیدی" یکی از کاملترین کتب خودآموز یادگیری الفبا و زبان پهلوی ساسانی/اشکانی می‌باشد. با خواندن این کتاب افزون بر یادگیری کامل دبیره پهلوی، می‌توانید دستور زبان پهلوی (زبان رسمی دربار اشکانیان و ساسانیان) را نیز فرا بگیرید. این کتاب در 202 صفحه و با آموزش کامل دستور زبان پهلوی، الفبای آن، افعال و … یکی از شگرف‌ترین نوشتارها و جستارها درباره خط و زبان پهلوی است.

 

 


در این کتاب بسیار ارزنده پژوهشی پیرامون تاریخچه هر یک از حروف سی و دو گانه الفبای فارسی خواهیم داشت و به بررسی تک تک حروف الفبای فارسی و شناسایی ریشه آن در دبیره‌های پهلوی، اوستایی و مانوی میپردازیم.

در این جستار به این آگاهی خواهیم رسید که پنجاه درصد از حروف الفبای امروزین ما برگرفته شده از حروف الفبای مانوی است. سی درصد آن ازالفبای اوستایی(دین دبیره) و هشت درصد آن از الفبای پهلوی برگرفته شده است و نه تنها الفبای ما ریشه در الفبای عربی ندارد، که حتی الفبای عربی هرگز در درازای تاریخ باشنده نبوده است.

شوربختانه ما ایرانیان نیز به دلیل ناآگاهی و دانش کم در این زمینه، ناخواسته با بیگانگان همگام شده و الفبای خود را که میراث با ارزش نیاکانمان است، دو دستی به بیگانگان پیشکش کرده و الفبای عربی مینامیم. امید است که زین پس هر ایرانی بسته به توان و جایگاهی که دارد بکوشد تا این یادگار ارزنده پدرانمان را بازپس‌گیری کنیم.

بر هر ایرانی واجب و بایسته است که این جستار را بخواند تا با کوشش خود بتواند در بازپس‌گیری فرهنگ ایرانی دزدیده شده توسط بیگانگان، گامی بردارد.

نویسنده: بهمن انصاری
 
.
.

به تازگی این سخن گسترش یافته است که دبیره امروزین که ما با آن مینویسیم، الفبای عربی است.اما آیا به راستی این رسمالخط؛ الفبایی عربیست یا دبیره‌ای ایرانی؟

بسیاری بر این باورند که پس از سرنگونی پادشاهی ساسانیان و چیرگی اعراب بر ایران، خط و الفبای اعراب بر ایرانیان تحمیل شد و دبیره پهلوی که الفبای ایرانیان پیش از یورش عرب بود، فراموش گشت. این دسته میگویند که خط امروزین ما یادگار اعراب است و باید به سوی خط پهلوی که خط کهن ایرانی است یا خط فینگلیش که الفبای امروز دنیاست، پیش رویم.

شوربختانه این باور به اندازه‌ای گسترش یافته است که نه تنها بسیاری از ما ایرانیان نیز آن را پذیرفته‌ایم و دبیره‌ و الفبای خود را که امروز به آن مینویسیم، الفبای عربی می دانیم، بلکه این انگاره و دیدگاه را در بیشتر دانشگاه‌های کشورهای گوناگون دنیا، پذیرفته‌اند و منتشر میکنند.

در این کتاب با استفاده از کتیبه‌ها و اسناد باستانی ثابت و پایسته میشود، که این الفبا و خطی که ما امروز با آن سرگرم نوشتن هستیم، دنباله خط و الفبای پهلوی/اوستایی و مانوی است که در دوره ساسانیان مورد استفاده قرار میگفت، و الفبای پهلوی/اوستایی نیز دنباله خطی است به نام خط آریایی (که داریوش در کتیبه بیستون به آن اشاره میکند) و از دوره مادها رایج بوده است. بر هر ایرانی بایسته و واجب است تا این جستار را بخواند و در حد توان خود، جلوگیری کند از دزدی خط و الفبای و فرهنگ والاگوهر و ریشه‌دار ایرانی/آریایی به دست کشورهای بیگانه.
.
نویسنده: بهمن انصاری
 
.
***
.
برای خواندن چکیده‌ای از این مقاله بسیار دلچسب و جذاب، اینجا را کلیک کنید.
.
.

 


خط پهلوی نام دبیره‌ای است که برای نوشتن زبان فارسی میانه و پهلوی اشکانی (پارتی) به کار می‌رفته‌اند. واژهٔ پهلوی برگفته از پهلو است که خود نمایی از واژهٔ پرثوه (پارت) می‌باشد.

ویژگی بارز خط پهلوی املای تاریخی و شبه تاریخی آن است. بدین گونه که نمای نوشته شده ادامه سنت نگارشی باستانیست، (گونه ی پارسی میانه عملا املای پارسی هخامنشی را باز می‌تا‌باند) اما گونه ملفوظ آن به دوره میانه مربوط می شود. از مهمترین شاخصها خواندن حروف ت، پ، ک، چ پس از یک مصوت به ترتیب در پارسی میانه د، ب، گ، ز و در پارتی د، ب، گ، ج است. (مثلا «بوت» یا «روچ» می نوشتند و «بود» یا «روز» می خواندند.
خودآموز یادگیری خط پهلوی را میتوانید از لینک زیر دریافت کنید. این مجموعه کاری است از فرهاد نیلوفری.
.

..

به طور کلی خط پهلوی خطی پر ابهام به شمار می‌رود و برای ثبت دقیق اصوات مفید نبود و حتی می‌توانست باعث اشتباه در قرائت شود. از این رو در زمان ساسانیان برای نوشتن اوستا خط اوستایی از روی خط پهلوی کتابی ابداع شد. خط اوستایی خطی فوق‌العاده دقیق و بدون ابهام بود و حرفهای آن منفصل بودند اما به طور کلی پیشنهاد میشود نخست خط پهلوی (به دلیل آسانتر بودن و داشتن حروف الفبای کمتر) را بیاموزید و سپس خط اوستایی را.

.

.


رسم‌الخط دین دبیره یا اوستایی در سده سوم میلادی برای نوشتن بخش گات‌های اوستا در دوره ساسانی ابداع شد. این رسم‌الخط، از رسم‌الخطوط زبوری و پهلوی برگرفته شده ولی از آنها کامل‌تر است و دارای چهل‌وهشت حرف میباشد که سی‌و‌چهار حرف آن بیصدا و چهارده حرف آن صدادار است و از راست‌به‌چپ نوشته می‌شود. به شَوَند اهمیت بسیار زیاد گاتها، اندیشمندان دربار پادشاهی ساسانی این خط را اختراع کرده تا از آن برای نوشتن و خواندن متن گاتها استفاده کنند، تا با این تدبیر هوشمندانه، به علت کهنگی زبان گاتها در حین خواندن آن، دچار اشتباه نشده و آن را تحریف نکنند. گاتها و ملحقات آن یعنی هفت هات و نیز چهار دعا از یسن بیست‌وهفتم تنها بخش‌های اوستای واقعی متعلق به حضرت زرتشت هستند که بدون تحریف و دستکاری تا امروز آمده و به دست ما رسیده‌اند. اگر این خط اختراع نمیشد و گاتها با خط پهلوی (که دارای چهارده حرف و چون خط فارسی امروز بسیار ناقص است) نوشته میشد چه بسا امروز در تلفظ واژگان گاتها، چالش جدی به‌وجود می‌آمد و گاتها به شدت تحریف میشد.

این خط بسیار کامل است طوری که با آن می شود اهنگ کلام را نگاشت (همانند نت موسیقی) و نه مانند خط فارسی کنونی در نوشتن واج‌های صدادار بی تفاوت است و نه مانند خط لاتین برای نوشتن برخی از واج‌ها مانند kh = خ، ch = چ؛ در انگلیسی و یا sch = ش، در آلمانی نیاز به کنار هم چینی چند واج دارد.

خط اوستایی یکی از کهن‌ترین، ساده‌ترین و در عین حال کامل‌ترین خط‌های دنیاست. حروف صدادار در آن به صورت کامل و مجزا نوشته میشود و این امکان را میدهد تا واژگان با تلفظ دقیق خوانده شود. بنا به دیدگاه پژوهشگران زبانهای باستانی، این خط در اصوات و تلفظ صحیح حروف و واژگان بسیار قدرتمند و توانا بوده و از نظر ساختار و شکل ظاهری؛ بسیار چشم نواز، متوازن و دارای زیبایی کم نظیری است و خواندن و نوشتن در آن به مراتب آسان‌تر از دیگر رسم‌الخطوط است.‌ نکته بسیار جالب، ساده بودن در کنار کامل بودن این خط است. به طوری که در صورت کوشش و پشتکار و علاقه تنها  در طول چند جلسه محدود به مدت چند ساعت میتوان آن را به صورت کامل فراگرفت.

 .

بخش اول: آموزش حروف الفبای رسم‌الخط اوستایی دین دبیره. به اهتمام اسفندیار خسرویانی

بخش دوم: آموزش تکمیلی جامع و کامل. به اهتمام آرمین کسروی

بخش سوم: خوشنویسی اوستایی. به اهتمام بهرام برومن

.***

امروزه برخی بر این باور هستند که الفبای امروزین ما، یک خط عربی است و خط امروزین ما را الفبای عربی مینامند درحالیکه این یک باور سارسر اشتباه است. دبیره امروزین ما که با آن می‌نویسیم ، بازمانده‌ای از دبیره اوستایی و پهلوی است. برای اثبات این موضوع شما را دعوت میکنیم به خواندن جستاری مهم با کلیک بر روی لینک زیر:

 

.


در این پست دوازده نسک‌ و کتاب‌ بسیار ارزشمند به خط پهلوی برای بهره‌گیری شما مهربانان و فرهنگ دوستان گرامی قرار داده شده است.

نسک‌های منتشر شده به این قرار است: یادگار زریران، ارداویرافنامه، اندرز دستوران به بهدینان، درخت آسوریک، گزیده اندرز پوریوت‌کیشان، بزرگداشت سورآفرین، خیم و خرد فرخ مرد، گزارش شترنگ و نهش نیو اردشیر، شگفتی و ارزشمندی سکستان (سیستان)، اندرزنامه آذرپاد مهراسپندان، اندرزنامه خسرو انوشیروان و آیین نامه نویسی.

همچنین برای خواندن هرکدام از نسک‌های بالا به زبان فارسی کنونی بر روی نام کتاب هم میتوانید کلیک کنید.

دوستان میتوانند نخست آموزش خط پهلوی و سپس آموزش خط پرشکوه و ساده دین دبیره (خط اوستایی) را بیاموزند و سپس این کتب ارزشمند را خوانده و به دیگران نیز آموزش دهند.

کتاب‌های فوق توسط بهمن انصاری  ویرایش گشته و توسط این تارنما برای نشر الکترونیک طبع گشته است.


فرهنگ واژه‌های اصیل ایرانی (پارسی و آریایی)

نسک فوق کوششی است از فرهنگستان زبان پارسی. در این فرهنگ لغت کوشیده شده است واژگان پارسی اصیل و برابر واژه‌های بیگانه وارد شده به زبان شیرین پارسی را بشناسیم. در این واژه نامه معادل پارسی تمام واژگان عربی (که به صورت روزانه استفاده میکنیم) قرار داده شده است.

واژه های این کتاب همه آریایی باستانی، اوستایی، پهلوی (پارسی میانه)، زند و پازند است.

چه زیباست هر ایرانی چند برگ از این نسک با ارزش را روزانه خوانده، و آرام آرام بکوشد تا واژگان پارسی را به طور کامل جایگزین واژگان عربی و غربی وارد شده به زبانمان کنیم.

ای ایرانی… پارسی بگو و پارسی را پاس دار… . زبان مادری ما همچون گنجینه ای پر ارزش،  از هزاران سال پیش با گذر از جنگ‌ها و کشتارها و درازای سده ها به دست من و شما رسیده و مایه سربلندی ماست. بیایید پارسی را پاس بداریم و بکوشیم تا واژگان بیگانه را از زبان مادریمان بزداییم.

 

 


یکی از بهترین کتب مرجع نوشته‌ استاد حسن عمید میباشد.

فرهنگ عمید شامل واژه‌های فارسی و لغات عربی و اروپایی و ترکی به کار رفته در زبان فارسی و اصطلاحات ادبی و علمی است که به دست حسن عمید نوشته شده‌است. این واژه‌نامه نخستین بار در سال ۱۳۴۲ هجری خورشیدی با سرمایهٔ کتابخانه ابن سینا چاپ شد. حسن عمید در سال ۱۳۳۳ واژه‌نامه‌ای را به نام فرهنگ نو به چاپ رساند، ولی کامل‌ترین فرهنگ او که فرهنگ عمید نام دارد در سال ۱۳۴۲ به چاپ رسید. فرهنگ عمید چندین بار با شمارگان بالا به چاپ رسیده‌است و فرهنگی کمابیش کامل و محبوب است و بنا به نظر برخی کارشناسان، ایراد گفتنی در آن یافت نمی‌شود.

 

 


لُغَتِ فُرْسْ یا فرهنگ اسدی نام واژه‌نامهٔ مهم و قدیمی است که اسدی طوسی شاعر سرشناس سدهٔ پنجم هجری آن را تألیف کرده‌است.
اسدی همان‌گونه که خود در کتاب لغت فرس گفته‌است این کتاب را برای آن نوشت تا
شاعران و نویسندگان پارسی‌زبان سرزمین‌های غربی ایران که با برخی از واژه‌های به‌کاررفته در خراسان و فرارود آشنایی نداشتند بتوانند مشکلات لغوی خود را به یاری این کتاب رفع کنند.

(لازم به یاد‌آوریست که اسدی طوسی، سراینده منظومه بی‌نظیر گرشاسپ‌نامه میباشد، که پس از شاهنامه حضرت فردوسی، به عنوان بهترین و گیراترین منظومه بلند حماسی لقب گرفته است.)

نسک پیش رو؛ چکیده‌ای است از این کتاب بی‌همتا، به کوشش دانای ایرانی، علی‌اشرف‌صادقی.

 

 


نَرم‌اَفزار پارسی‌‌را‌پاس‌بداریم  تَوانمندترین نَرم‌اَفزار در زمینِه‌ی پرورش وَ نِگهداری از فرهنگِ ایران زمین اَست. این نَرم‌اَفزار به شُما بَرایِ پالایِشِ نوشته‌های پارسی وَ پاکسازی واژگان بیگانه از نوشته‌ی شُما کُمک می‌کُند.

از ویژگی‌های این نرم افزار به فرهنگ واژه فارسی به پارسی با بیش از 12000 سرواژه، پینگلیش به پارسی، سالنامه آریایی و ابزار برگردانی سالنامه‌های گوناگون به یکدیگر، نویسنده‌ی پارسی میخی، پالایشگر نوشته، نام‌های ایرانی در دو بخش دخترانه و پسرانه، توانمندی افزودن واژه‌های دلخواه به واژه‌نامه، شاهنامه فردوسی و جستجوی پیشرفته در آن و … را می‌توان نام برد.
این نرم افزار به دست توانمند
گروه فرهنگی نرم افزاری پارسیبان برای شما دوست داران فرهنگ پارسی آماده گشته است.


سال‌نمای ایرانی ۱۳۹۲

دانلود سال‌نمای 1392 خورشیدی، به کوشش دکتر رضا مرادی غیاث‌آبادی.

این سالنما کوششی برای پاسداشت قواعد بنیادین و رو به فراموشی گاهشماری ایرانی است و برای گسارش (مصارف) روزمره کنونی و از آگاهی از کاربستگیها (تعطیلات) و فراخورها (مناسبت‌ها) کاربرد ندارد.

این سلنما، یک سالنمای پایه (Basic Calendar) برپایه دستگاه گاهشماری ایرانی و الگوریتم کبیسه‌گیری آن است. سالنماهای پایه دربست بر سنجش تقویمی و شیوه پابرجا تقویم‌نگاری استوار هستند و دگردیسهایی (متغیرهایی) همچون کاربستگیها (تعطیلات) و فراخورها به شَوند(دلیل) یکسان نبودن در همبودگاههای (جوامع) دگرگون و نیز دگرگون‌پذیر بودن بر پایه رای‌های ناگهانی کشوری و بین‌المللی، در آنها گنجانده نمی‌شوند. اما هر کس می‌تواند کاربستگیها و فراخورهای بایسته خود را در آنها بگنجاند.

در چند سال گذشته، گاهشماری قمری در سالنمای دولتی بدون پاسش(رعایت) بنیاد و بنیاد گاهشماری و بنا به نیازهای روزمره (از جمله رؤیت هلال ماه رمضان و شوال در تهران) چیدمان و ساماندهی شده است و گویی یکسری جداول بی‌قاعده و پیش‌بینی نشده سالانه شده‌اند. به همین فرنود، بخش قمری این سالنما همانند با تقویم دولتی نیست.

.
.

دانلود سال‌نمای ۱۳۹۱ خورشیدی، به کوشش دکتر رضا مرادی غیاث‌آبادی.

در این تقویم تمامی روزهای ملی و اسلامی چون تولد و شهادت ائمه، روزهایی چون روز مادر و ایام تعطیل به همراه جشن‌ها و روزهای ملی ایران باستان چون جشن سده، جشن مهرگان، جشن بهاربُد(روز پیام‌آوری حضرت زرتشت)، خزان جشن، جشن آب‌پاشونک، جشن نیلوفر، جشن چهلم نوروز، جشن وخشتکام، ارغاسوان، روز شادباش‌نویسی، گاهنبار میدیوزَرِم، زادروز کوروش، روز عروج مانی، زادروز فردوسی و … به صورت دقیق و هرکدام در روز خود آورده شده است.

با دانلود این سال‌نما و تکثیر آن، برای زنده کردن رسوم و سنت‌های پدران آریاییمان، گامی بزرگ برخواهیم داشت.

منبع: www.GhiasAbadi.com

 

 


دانلود سال‌نمای 1391 خورشیدی، 750 زرتشتی و 2012 ترسایی.

این سال‌نما، تقویم اصلی و مورد استفاده پیروان کیش زرتشتی است و حاوی تمام روزهای مهم و جشن‌های ملی و دینی میباشد.

این تقویم با رنگ بندی و استفاده از عکس‌ها و تصاویر زیبای تاریخی و ملی ما، یکی از بهترین، زیباترین و در عین حال دقیق‌ترین تقویم‌های نشر شده در سال جدید است که هدیه و ارمغانی‌است از تارنمای ما به تمام مردمان پاک سرشت ایرانی.

پیشنهاد می‌شود این تقویم را پس از دانلود بر روی کاغذ آ4 پرینت گرفته و روزهای مهم فرهنگ اصیل ایرانیمان را بشناسیم.

 

 


نَرم‌اَفزار سالنامه فرهنگی ابزاری است برای کار کردن با سالنامه های گوناگون ایرانی و آریایی. سالنامه‌هایی همچون سالنامه خورشیدی و سالنامه آریایی که بر پایه فرمان آزادی کوروش بزرگ است. این سالنامه فراخورهای ویژه هر روز را نمایش داده و در پوسته های زیبا و نمایه های دلپسند پیشکش شما بهین مردمان ایرانی گشته است.

از دیگر ابزارهای این نرم افزار میتوان از توانایی دگرسازی سالنامه های گوناگون به یکدیگر یاد کرد. این نرم افزار میتواند سالنامه های آریایی, خورشید, زرتشتی و میلادی(ترسایی) را به یکدیگر دیگرسازی و تبدیل نماید.این نرم افزار همچنین میتواند سالهای بهیزک (کبیسه) را نمایش دهد و بازه زمانی میان دو زمان را نیز شمارش و حساب کند.

این نرم‌افزار نیکو و فاخر، کاری است از گروه فرهنگی نرم‌افزاری پارسیبان.

 

 







نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد